________________
સુરપતિઓ કે ચક્રવર્તીઓ વૈભવ વડે લોભને શાન્ત કરી શકતા નથી, માટે લોભ રૂપી વિષનો ઉચ્છેદ કરવાને ફક્ત સંતોષ રૂપી મંત્ર જ સમર્થ છે. ૩૧૧. जह जंह वड्डइ विहवो, तह तह लोभोवि वड्डए अहियं । देवाइत्थाहरणं, कविले वा खुड्डुओ वा वि ॥ ३१२ ॥
જેમ જેમ વૈભવ વધતો જાય છે, તેમ તેમ લોભ પણ અધિક વધતો જાય છે, તેમાં દેવતાઓ દૃષ્ટાંત રૂપ છે. મતલબ કે સર્વ જીવો કરતાં દેવોને અધિક લોભ કહ્યો છે, મનુષ્યોમાં પણ કપિલ અને સુલ્તકનાં દૃષ્ટાંત જાણવા. ૩૧૨. सामन्नमणुचरंतस्स, कसाया जस्स उक्कडा हुंति ।। मन्नामि उच्छुपुष्पं व, निष्फलं तस्स सामन्नं ॥ ३१३॥
ચારિત્રને સેવન કરનાર જે સાધુના કષાય ઉત્કટ(પ્રબળ) વર્તતા હોય તેનું ચારિત્ર શેલડીના ફલ જેવું નિષ્ફળ છે એમ સમજવું. ૩૧૩. जं अजियं चरित्तं, देसूणाए वि पुव्वकोडीए । तं पि कसाइय मित्तो, हारेइ नरो मुहुत्तेण ॥ ३१४॥
કંઈક ન્યૂન કોડ પૂર્વપર્યત ચારિત્ર પાળી જે લાભ ઉપાર્યો હોય તે પણ એક મુહૂર્ત (બે ઘડી) માત્ર કષાયિત પરિણામથી સાધુ હારી જાય છે. ૩૧૪. जइ उवसंतकसाओ, लहइ अणंतं पुणोवि पडिवायं । न हु भे विससियव्वं, थोवेवि कसाय सेसंमि ॥ ३१५ ॥
श्री पुष्पमाला प्रकरण