________________
પ૩૮ ] સિદ્ધહેમ - બાલાવબોધિની
अस्त्रो-शुद्धे प्रत्यभिवादे भो-गोत्र-नाम्नो वा
// -૪-૨૦૨ પ્રત્યભિવાદન – પ્રણામ કરનારને ગુરૂ કે વડિલ આશીર્વચન પુછે અથવા કુશળાદિ પુછે છે. સ્ત્રી અને શૂદ્ર સિવાયના પ્રત્યભિવાદના વિષયમાં વપરાયેલ ભેસ શબ્દના, ગેત્રવાચક શબ્દને, તથા નામના અન્ય સ્વરને વિક “હુત”. ઉચ્ચારણ થાય છે, અમિવા ૌત્રોડથું મોઆવુક્તિ મોઃ રૂ, મો? વા = હે મૈત્ર ! હું તને અભિવાદન કરું છું, હે તું આયુષ્માન થા, હૈ મિવશે જાડઘું મોત, 7થતિ જાણ રૂાથે વા = હે માગ્યું ! હું તને અભિવાદન કરું , હે ગાગ્ય ! તું કુશલ છે !, ગાર્ગ હે; મિવ મૈત્રોડહં મને વાયુને િમૈત્ર રૂ, મૈત્ર ! ઘા = હે મૈત્ર ! હું તને અભિવાદન કરું છું. હે મૈત્ર ? હે તું આયુષ્માન થા !, હે મૈત્ર.
प्रश्ना-ऽर्चा विचारे च सन्धेयसन्ध्यक्षरस्यादिदुत्परे
|| ૭-૪-૨૦૨
પદ્મ, અર્ચા, વિચાર અને પ્રત્યભિવાદનને વિષય જણાત હોય તે, જેની સંધિ થઈ શક્તી હેય એવા સધ્યક્ષર (એ, ઐ, ઓ અને ઐ) જે વાક્યને અતે આવેલ હોય એવા સધ્યક્ષરને લત ઉચ્ચારણ થાય છે અને અન્ય સધ્યક્ષરના એ અને ઐ ના સ્થાને
આઈતથા ઓ અને ઐ ના સ્થાને આઉ આદેશ થાય છે. પ્રશ્ન - રામ: ૩ પૂર્વારે ગામનું શિબૂતરે ! પદારૂ૩ ! હે અગ્નિભૂતે પૂર્વના ગામમાં તું ગયો ! હે ચતુર ! શ - શમન હવસ નમૂતા ૩ ફુ? ઘરાક ? = હે અગ્નિભૂત ! તું ખરેખર સુંદર છે, હે ચતુર ; વિવાર - વત્તા
