________________
સપ્તમા અધ્યાય
તૃતીયપાદ ૪૭૭
"
અા
જે સમાસમાં સમ્ અને કટ શબ્દથી પર આવેલ અક્ષિ શબ્દને " અત્ સમાસાન્ત થાય છે. + અત્ = સમક્ષમ્ = સામે, ટચ કપેાલ કટાક્ષ – કપાળ તરફ આંખ કરવી તે.
પ્રતિ-પરો-ડનોરથીમાવત || ૭-૩-૮૭ ||
અવ્યયીભાવ સમાસવાળા એવા પ્રતિ, પરિ અને અનુ શબ્દથી પર રહેલ અક્ષિ શબ્દને ‘ અત્’સમાસાન્ત થાય છે. પ્રતિવર્ત અક્ષિ - ન્દ્રિયં યંત્ર સઃ = પ્રતિ + અક્ષિ + અત્ = પ્રત્યક્ષમ્ નજરોનજર જોનાર, કોઃ પરમ્ = પોક્ષમ્ = નજરે જોવામાં ન આવે તે – અપ્રત્ઝક્ષ, અહ્તો: અનુ = અન્યક્ષમ્ = આંખની
=
પાછળ.
-
સમીપમ્ = સમ્ + અક્ષિ ક્ષ = = ટાક્ષઃ = ઙટ
બમઃ || ૭–૩–૮૮ ||
અન શબ્દ છે. અન્તે જેને એવા અઘ્યયીભાવ સમાસવાળા અત્ સમાસાન્ત થાય છે. તક્ષ્ણ સમીપમ્ = ૩૫ + તક્ષન + અત્ = ૩૫તક્ષમ્ = સુથારની નજીક.
નામને
"
નવુંનાર્ વા | ૭-૩-૮૧ ||
અન શબ્દ છે. અન્તે જેને એયા અવ્યયીભાવ સમાસવાળા નપુ ંસકલિંગી નામને ‘ અત્’સમાસાન્ત વિકલ્પે થાય છે. ધર્મળ समीपम् = ૩૫ + ચર્મમ્ + અત્ = उपचर्मम्, उपचर्म ચામડાની પાસે.
गिरि - नंदी - पौणमास्या - ऽऽग्रहायण्यपञ्चमवर्ण्याद् वा || ૭-૩-૨૦ ||
=
