________________
તમે અધ્યાય - તૃતીયાદી ૪૬૩
વિધાન કરાયેલા સ્વરાદિ પ્રત્યના આદિ સ્વરને “લેપ ? થતાં મૂળ પ્રકૃત્તિ – મૂળ શબ્દ એમને એમ જ રહે છે. પિતા માસ = મારુ + ચ = માતૃ + ચ = મય, મા + ૬૦ = મારુ + = મા , મારુ + ૪ = માત્ર + ૪ = માસ્ટર = માતૃદત્તનું ટુંકુ રૂપ અનુવાuિતર થયુત્તર = યુથ, વાયુ જ, વાયુજા = વાયુદત્તનું ટુંકુ રૂપ “તે સુ વા -૨-૨૦૮] એ સૂત્રથી પૂર્વપદને લેપ થાય છે.
लुक्युत्तरपदस्य कान् ॥ ७-३-३८ ।।
અનુકપા અર્થમાં, પુરૂષવાચક નામના ઉત્તરપદને લેપ થયા પછી “કપનું પ્રત્યય લાગે છે. અનુશાપિત દેવવા = t + થાકૂકવાધેવદત્તાનું ટુંકુ રૂપ સે સુન્ યા [૩-૨-૨૦૮]
એ સૂત્રથી દેવદત્તા શબ્દના ઉત્તરપદ દત્તાને લેપ થતાં જયી થયા, પછી કપૂન પ્રત્યયમાં ન અનુબંધવાળે ક પ્રત્યય લાગે છે, જેથી “ ચા. [ ૨-૪-૬૦૭] ? એ સૂક્ષથી વિક રૂપ ન બને. તથા નિજ આ રૂપમાં દેવદત્તા શબ્દનો પૂર્વપદ દેવ શબ્દને લેપ થયો છે, પણ ઉત્તરપદને લેપ નથી થયો, જેથી આ સૂત્ર ન લાગે.
સુફ રાઇવિનાત્તાત | ૭-૩-રૂ8 ||
અનકમ્પા અર્થમાં, અજિન શબ્દ છે અને જેને એવા પુરૂષ વાચક નામને “ પુત્ર પ્રત્યય લાગે છે. અને ઉત્તરપદને લેપ ” થાય છે. વારિત કથાકાહાર, રામકિન = રમ્યા + પુન = થાય = પુરૂષનું નામ. . षड्वर्जेकस्वरपूर्वपदस्य स्वरे ॥ ७-३-४० ॥ .
અનુકમ્પ અર્થમાં, વડુ શબ્દ વજિત એક સ્વરવાળું પૂર્વ પદ વાળા નામના ઉત્તરપદને, સ્વરાદિ પ્રત્યય લાગતા “લપ થાય છે.
