________________
પૃષ્ઠો અધ્યાય
-
પ્રથમપાદ [ ૧૮૩
શ્રૃષ રૂપ અપત્ય અર્થાંમાં, વડવા નામનું એયઞ અને એયઙ્ગ પ્રત્યયાન્ત વાડવેય” શબ્દ નિપાતન થાય છે. વવાયાઃ અપત્યમ્ વાડવૈયા = વડવા – ઘેાડી અને બળદના સ ંયોગથી જન્મેલું બચ્ચુ.
રેવારેરિષ્ઠમ્ | ૬-૨-૮૬ ॥
અપત્ય અર્થાંમાં, રેવતી વગેરે શબ્દને પ્રાણ પ્રત્યય લાગે છે. દેવસ્થાઃ અપત્યમ્ = વૃત્તિ + રૂમ્ = દૈવત્તિઃ = રેવતીને પુત્ર. અશ્વપાલ્યાઃ અપત્યમ્ = आश्वपालिकः ૐ = અશ્વપાલીનેા પુત્ર.
"
વૃદ્ધત્રિયાઃ ક્ષેષે શ્ર | ૬-૨-૮૭ ||
અપત્ય અર્થાંમાં, નિંદાના વિષય જણાતે તે, વૃદ્ધે અના
પ્રજ્જ
પ્રત્યયવાળા નારીજાતિસૂચક શબ્દને ણ.' અને ઈકણ લાગે છે. નાં અપહ્યં યુવા = ર્ન + ળ = ગાન, ગર્ન + ગ્= નાશિક, ચાર્જઃ શાન્તિઃ વા નામઃ=ગાગીના લુચ્ચા પુત્ર.
પ્રાતુક્થા ) ૬-૨-૮૮ । .
અપત્ય અર્થમાં, ભ્રાતા શબ્દને ‘ બ્ય ” પ્રત્યય લાગે છે. અતુ અપત્યમ્ = પ્રાયઃ = = ભાષના પુત્ર – ભત્રીજો.
ચઃ મુથ ।। ૬-૨-૮૨ ||
અષત્ય અમાં, ભાતૃ શબ્દ અને સ્વસ શબ્દને ‘ ઈયા' પ્રત્યય લાગે છે. સ્ત્રાસ્તુઃ અપત્યમ્ = માત+ચ=પ્રાતીય = ભાઈના પુત્રભત્રીજો, વસ્તુ: અપત્યમ્ = સ્વસ્રીય = બહેનના પુત્ર, ભાણેજ
માત-પિત્રાવેહેંચળેપળી || --૧૦ ||