________________
પાંચમે અધ્યાય
-
=3
-
द + अ = दारः, दाराः स्त्री, १५३६ जॄश् – जृ + घञ् (अ)
+ सि = जारः = Mर ५३ष.
તૃતીયપાદ [ ૧૨૧
उदङ्कोऽतोये ।। ५-३-१.५ ॥
પાણી સાથે કોઈ સંબંધ નથી એવા અર્થાંમાં, કરણ અને આધારના વિયમાં, પુલિંગ સંબંધિ સંજ્ઞા જણાતે તે, ઉર્દૂ ઉપ સ સહિત અન્ય્ ધાતુનું ધમ્ પ્રત્યયાન્ત એવું ઉદ્દષ્ક શબ્દનું 'निपातन' थाय छे. १०५ अञ्चू - उदच्यतेऽनेनेति = उद् + अञ्च् + घञ् + सि = उदङ्कः, तैलस्य. घृतस्य वा उदङ्कः = तैलोदङ्कः, घृतादङ्कः = तेस अथवा घी लखानुं याभंडानुं साधन- डुडलो.
खनो ड - डरे के - कवक्र - घं च
-
अनायो जालम् ।। ५-३-१३६ ॥
જાળ અ་રૂપ પુલિંગની સંજ્ઞા જણાતે છતે, કરણ અને આધાર અંમાં, આફ્ ઉપસ` સહિત ની ધાતુનું ધમ્ પ્રત્યયાન્ત આનાય वु' ' निपातन' थाय छे. ८८४ णींग् - आनयन्ति तेनेति = आ + नी + घञ् + सि = आनायः = भाछसां वगेरे पडवानी लाग
॥ ५-३-१३७ ॥
પુલિગની સંજ્ઞા જણાતી હોય તો, કરણ અને આધાર અર્થાંમાં, जन् धातुने, '७, ४२, ड, ईव, ' अ ' ઘણ્ ' પ્રત્યયા लागे छे. ९१३ खनूग् - आखायतेऽनेन, आखन्यतेऽस्मिन् वेति आ + खन् + ड + सि = आखः, आ + खन् + डर + सि = आखरः, आ + खन् + इक + सि= आखनिकः, आ + खन् + इकवक + सि= आखनिवकः, आ + खन् + घ + सि= आखनः, ' आ+खन्+घञ्+सि+आखानः=मोहवानुं सायन, अहाणी.
इ-कि- तव् स्वरूपार्थे ।। ५-३-१३८ ।।
