________________
૪૯૮ ]
સિદ્ધહેમ બાલાવબેધિની
ગત મ માને છે ક–૪–૧૪ | ધાતુને છેડે આકાર હોય, એવા ધાતુથી વિધાન કરાયેલ આ પ્રત્યયના અકારને “મ આદેશ થાય છે. અર્થાત્ આને પ્રત્યયને સ્થાને માન” આદેશ થાય છે ૮૧૨. સુ પ - પ + 9 + = માન = રાંધતો.
માસીના | ક-૪-૧પ છે આસ ધાતુને આન પ્રત્યય લાગતા “આસીન ' એવું નિપાતન થાય છે. ૨૧. માન-સન્માન = આતીન = બેસતો, ૩૬+ સારૂ + માન = વાલીન = ઉદાસીન.
તો રિતિઃ ૪–૪– ક્તિ સંજ્ઞક અને હિન્દુ સંજ્ઞક તથા ફ અનુબંધવાળા અને હું અનુબંધવાળા પ્રત્યય પર છતાં દીર્ઘ અકારાન્ત ધાતુના દીઘી છે ને સ્થાને “ઈ' આદેશ થાય છે. ૨૭. g - 7 + મ = તામ= તરેલું, ૨૩૩૪. કૃત - $ + $ + ત = ત = ફેકે છે.
મોક્યા છે ૪-૪-૨૭ છે કિત્ અને ડિત અથવા કકાર અને કાર નિશાનવાળા પ્રત્યય પર છતાં ધાતુના ઓષ્ઠ–પવર્ગથી તથા વિકારથી પર, દીર્ઘ કાર આવેલ હોય તે, તે દીર્ધ કારને સ્થાને “ઉ” આદેશ થાય છે. શરૂર. પુરા - 9 + 7 =gs + = દૂર = નગરી, ૨૩૪. પૂરા -અ + સન્ + ત = કુમુ + ક્ષત્તિ = કુભૂતિ = ભરણ પણ કરવાને ૨૧૨૩. -9 નન + તે = યુ + 1 + 2 = યુવૂષ = વરવાને ઈ છે છે.