________________
સિદ્ધહેમ બાલાવબોધિની
૪૮૩ ]
જે ધાતુને વિકલ્પ ઈટુ લાગે છે એવા પત ધાતુ વર્જિત એકસ્વરવાળા ધાતુથી પર વિધાન કરાયેલ ક્ત અને કતવતુ પ્રત્યયની આદિમાં “ઈ લાગતો નથી. ૨૨૮૮. - = સિદ્ધિ પામેલ, લાજ = સિદ્ધિ પામેલ “બુતિઃ [૪–૪–૩૮] ) એ સૂત્રથી વિકલ્પ ઈટુ લાગે છે.
સ-નિ વેર | ઇ-૪-૬૩ / સમ, નિ, અને વિ ઉપસર્ગથી પર રહેલ અદ્ ધાતુને લાગેલ ક્ત અને કતવતુ પ્રત્યયની આદિમાં “ઇ” લ ગત નથી. ૨૦. - સમf, ચ, દયા, રમવાન, વાન, દચવાન = પીડા પામેલે, ગયેલ.
વિમે? ક-૪–૧૪ . અદૂર – નજીક એવા અર્થવાળા અભિ ઉપસર્ગથી પર રહેલ અદ્ર ધાતુને લાગેલ કત અને તવતુ પ્રત્યયની આદિમાં છે લાગતો નથી. આમ + અ + = + સિ = પ્રવ્ય, સખ્ય + તવત્ = ગણવાન = પાસેને.
વૃત્ત ગળે છે ૪-૪-૬૫ . ણિ પ્રત્યયાત એવા ગ્રન્થ અર્થવાળા વૃત ધાતુથી કત પ્રત્યય લાગતા “વૃત્ત > એ પ્રમાણે નિપાતન થાય છે. ૨૧. સૃ. - વૃત + fજ + = કૃત: ગુજઃ કાળ = વિદ્યથી એ ગુણ પ્રકરણનું અધ્યયન કર્યું.