________________
સિદ્ધહેમ બાલાવબોધિની
૪૬૭ ]
વિ-વિ વન્ય તા ૪-૪-૮ // કત પ્રત્યય પર છતાં, નિ, વિ, સુ, અનુ અને અવ ઉપસર્ગ પૂર્વકના દા ધાતુના સ્થાને “ત્ત આદેશ વિકલ્પ થાય છે. નિરા + ત = 7 + 7 =નીરજ, નિત્તન =નિરંતર આપેલું, વજન, વિત્તમ = વિશેપ આપેલું, સૂરમ, કુત્તમ સારી રીતે આપેલું, અનૂત્તમ, અનુસર= પછી આપેલું, a, અવરમ = આપેલું. “રતિo [૩–૨-૮૮ ] » એ સૂત્રથી દીધ થાય છે.
स्वरादुपसगाद् दस्ति कित्यधः ॥ ४-४-९ ।।
તકારાદિ કિત પ્રત્યય પર છતાં, સ્વરાંત ઉપસર્ગથી પર રહેલ ધા વર્જિત દા સંસક ધાતુના સ્થાને “ત્ત આદેશ થાય છે. 9 +રા + () +રિ = દત્ત =આપનાર, પરિ + સા + ત્રિમ=પરિત્રિમમ્ = દાનથી થયેલું. “વિત [ ૧-૩-૮૪ ] ? એ સૂત્રથી ત્રિફ પ્રત્યય થાય છે.
રત્ર | ૪–૪–૧૦ | તકારાદિ કિત પ્રત્યય પર છતાં, ધા વાત દા સંજ્ઞક ધાતુના સ્થાને દત્* આદેશ થાય છે. 1 + ત = રત + ત = = આપેલ, રા + તિઃ = રત + તિઃ = રઃિ = આપવું.
--મા-ચ રૂટ –૪– તકારાદિ કિત પ્રત્યય પર છતાં, દો, સો, મા અને સ્થા ધાતુના અન્ય સ્વરનો “ઈ ? આદેશ થાય છે. ૨૪૮ ૬ - નિg + રે + ત = નિરંતર = છેદી નાંખેલ, ૨૨૧૦. – નો + વ = વિ + સ્વા = ઉતરવા = વિનાશ કરીને, ૨૦૭૩ માં, ૨૨૩૭.
