________________
७४४ ]
સિદ્ધહેમ બાલાવબેાવિની
લાગતાં પહેલા, વિકરણ પ્રત્યય રૂપે વિકલ્પે ‘ શ્ય’ પ્રત્યય લાગે છે. ८४७ भ्रासि भ्रास्यते भ्रासते = ही छे, ८४८ टुभ्लासृङ् - भ्लास्यते, भ्लासते हीये छे, १२३४ भ्रमूच्, ९७०. भ्रभू - भ्राम्यति, भ्रमति = यासे हे, लभे छे, ३८५. क्रम क्राम्यति, क्रामति पगे यासे छे, १२३७ क्लमूच् - क्लाम्यति, क्लामति = ४२माय छे, ११७१. सैच् - त्रस्यति, त्रसति = उरे छे, १४३७. टत् - त्रुटयति, त्रुटति = तूटे छे, ९२७. लषी - लष्यति, लषति = अलिसाषा ४२ छे, १२२२. यसूच् - यस्यति, यसति = प्रयत्न पुरे छे, संयस्यति, संयसति = सारी राते પ્રયત્ન કરે છે,
कृषि - रज्जेयये वा परस्मै च ॥ ३-४-७४ ॥
પ્ અને રજ્જૂ ધાતુને, કમ રૂપ કર્યાં અમાં અર્થાત્ કમ જ્યારે કર્તા થાય ત્યારે, શિલ્ પ્રત્યય લાગતાં પહેલા ‘ શ્ય” પ્રત્યય લાગે છે. અને વિકલ્પે • પરૌંપદ थाय छे. १५६५. कुषश् - कुष्यते, कुष्यति वा पादः स्वयमेव = પગ એની મેળે બહાર ખેંચાય छे-नीले छे. १२८२. रज्जींच् - रज्यते, रज्यति वा वस्त्रं स्वयमेव = अपनी भेणे रंगाय छे.
=
स्वादेः नुः || ३-४-७५ ।।
સ્વાદિગણુના-સુ વગેરે ધાતુને, કર્તા અર્થાંમાં વિધાન કરાયેલ શિત પ્રત્યય લાગતાં પહેલા, વિકરણ પ્રત્યયરૂપે ‘ તુ ' પ્રત્યય લાગે છે. १२८६ पुंग्ट् - सु + श्नु + तिव् = सुनोति =भहिरा मनाववाना દ્રવ્યોને ભીંજવે છે.
वाऽक्षः ।। ३-४-७६ ॥
