________________
સિદ્ધહેમ બાલાવબોધિની
૨૪૭ ]
અર્થ = પથ, ઈષમ = ધર્મ અને અર્થે. જલા-સાસુત-વાઘાવા-ડા
- રૂ-૧-૬૦ છે. સમાસમાં લઘુઅક્ષરવાળા નામ, સખિ શબ્દ વર્જિત હસ્ત ઈકારાન્ત અને હસ્વ ઉંકારાન્ત નામો, સ્વસદિ અકારાન્ત નામે, અલ્પ સ્વરવાળા નામે, અને પૂજવાચક નામ “પૂર્વે મૂક્વામાં આવે છે, તથા જ્યાં અનેક નામોને સંભવ હોય ત્યાં સૂત્રમાં જણાવ્યાનુસાર કમ પ્રમાણે પૂર્વે મૂક્વામાં આવે છે. 4 ફર્ષઢ = = હાથ અને માથું, જે 4 = 9 = અગ્નિ અને સેમ,
શુ તો = = વાયુસ્તોય = પવન અને પાણી, મઠ 7 ફા = = અરવિ = અસ્ત્ર અને શસ્ત્ર, દક્ષ જોવા = જાથી = પીપળો અને વડ, છ જ ધr = = છઠ્ઠા = શ્રદ્ધા અને બુદ્ધિ. ઉચ્ચ કુકુમત થી , वीणा च शंखश्च दुन्दुभिश्च, शंखश्च वीणा च दुन्दुभिश्च = शंखदुन्दुभिवीणाः, वीणाशंखदुन्दभयः, शंखवीणादुन्दभयः = શંખ વીણા અને દુન્દુભિ. ઈ કારન નામની પછી અશ્વસ્વરવાળાને સૂત્રમાં નિર્દેશ છે. એથી જે પછી તે પહેલો એ નિયમાનુસાર સ્વરવાળા અકારાન્ત નામને જ પૂર્વ “નિપાત થાય પણ ઈકારાન્ત નામને નહિ.
માસવર્ણ-માત્રગુપૂર્વક એ રૂ ઇન્દ સમાસમાં માસવાચક નામે, વર્ણવાચક નામ તથા બ્રા. વાચક નામ, લૌકિકગણના પ્રમાણે અનુક્રમમાં જે પૂર્વે હોય તે જ પૂર્વે ? મૂકાય છે. જાશુરાય કશ્ય =
= ફાગણ અને ચૈત્ર, વાળ વયશ્ચ = વાહ્મક્ષત્રિય = બ્રાહ્મણ અને
