________________
સિદ્ધહેમ બાલાવષે:વિની
પ્રત્યય તેના આકારના વિકલ્પે ‘ઇકાર ” થાય છે. ક્રુત્સિતા વ જ્ઞાતિઃ = સ્વ + જા = વિજ્રા, સ્વજા = ખરાબ જ્ઞાતિ. રૂમ્યા + 1=મ્યિા, રૂમ્યા = અજાણી શ્રીમંત સ્ત્રી, ચટા + [= ચશિક્ષા, ચટર્ઝા = નાની ચકલી. ( અહિં 4 ચાટી [ ૨–૬-૨૦૪ ] ” એ સૂત્રથી ‘ હસ્વ ’ થયેલ છે.
દ્વિ - ૫૧ - સૂત - પુત્ર - વૃન્હા° || ૨-૪-૩૦° II
આપ્ પ્રત્યય જ પર છે જેને, એવા ઇલ્સ નક કકાર સાથે સબંધ ન રાખતા હોય, તેવા કકાર (૭ + આપ્ ) પર છતાં, દ્વિ, એષ, સૂત, પુત્ર અને વૃન્દારક શબ્દના અન્ય સ્વરના, વિકલ્પે ‘ ઈકાર છ થાય છે, + દ = fદુ, જે = એ. ( અહિં એતદ્ શબ્દનુ સ્ત્રીલિંગમાં પ્રથમાનુ` એકવચન ‘ એષા ’ લેવાનુ છે. તથા રતી+જ્ઞા સૂતિષ્ઠા, સૂતા = સુવાવડી, સારૂં વણુનારી. અહિં સૂતી શબ્દ એ રીતે બનેલ છે. એક સૂતી અ’ખડ શબ્દ છે, બીજો ૬+તી વ્રુત્તી શબ્દ બનેલ છે. જેને અ` સારૂ વણનારી થાય છે. ) મૈં ર્તિદા ૨-૪-?? ||
=
૨૦૦
પક્ષી અર્થાંમાં વતિ`કા શબ્દ વિકલ્પે ‘નિપાતન” થાય છે. ર્તિના યતા = પક્ષી વિશેષ.
ગળ્યા - યંત્ - તત્ - ક્ષિપાતીનામ્ ॥ ૨-૪-૬ |
આપ્ પ્રત્યય જ પર છે જેને, એવા ઇત્સજ્ઞક અકન, કંપન્ વગેરે પ્રત્યય સાથે સંબંધ ન રાખતા હેય તેવા કકાર ( ક + આપ્ ) પર છતા, યત્, તત્ અને ક્ષિપકાદિ વર્જિત અન્ય શબ્દના અન્ય સ્વરના અકારના ‘ ઇકાર’ થાય છે. પાચ પકાવનારી, રાંધનારી.
WON
♦ + આવ્ = ચિત્તા
=