________________
૧૬૬
શ્રી લબ્ધિ પ્રતિક્રમણ
સૂત્ર
ચિંતતિકા
મમત્વનો ત્યાગ કરીશ. દેહ દ્વારા થયેલા બધા પાપો અરિહંત - સિદ્ધ - સદ્ગુરુ સમક્ષ કબુલ કર્યા પછી જ કર્માધીન આત્માને નિદ્રાને શરણે જવા દઈશ.
નિદ્રા આવતાં પહેલાં હું ભાવનાના જળ દ્વારા આત્માને સ્નાન · કરાવીશ. કષાયનો મેલ અઢાર પાપસ્થાનકનો મેલ હટાવીશ - બાર પ્રકારની ભાવના અનુપ્રેક્ષા કરીશ. સંસારમાં સંબંધના કારણે જ પાપની પરંપરા-રાગ- દ્વેષની ભયંકર ભૂતાવળ સર્જાઇ છે. ઘડીકમાં મારા જેને માન્યા તેના માટે જગત સાથે લડ્યા મારા ન માન્યા તેને હલકા કહેવા હલકા ચીતરવા જગતના બધા જ રસ્તા અપનાવ્યા. જગત અને મારી જાતનું નિરીક્ષણ કરું છું. ત્યારે અંતરથી અવાજ આવે છે. "આત્મા સાથે સંયોગ કર્યો છે. સંબંધ કર્યો છે." મારે ..... કોઈની સાથે સંબંધ નથી. મેં તો બધાંને કહી દીધું છે. તમે મારા નથી. મારે અને તમારે સ્નાન - સૂતકનો ય વ્યવહાર નથી.
ભલા સાધક ! જગતના બધા વ્યવહાર વ્યહારનયને આધીન છે. પણ આત્માનું અનુશાસન તો, વ્યવહાર - નિશ્ચય નયને આધીન
થશે.
શાસ્ત્રના સમગ્ર વ્યવહારનું પાલન કરવું પડશે અને આત્માને નિશ્ચય નયથી શુદ્ધ બનાવવો પડશે. મન, વચન અને કાયા ત્રણેની પ્રવૃત્તિ – વૃત્તિ સમાન બનાવવી પડશે. જગતના વ્યવહાર છોડવા – આત્માને રાગ – દ્વેષના બંધનથી – સંબંધથી; મુક્ત કરવો-પડશે. રાગ દ્વેષનો એક પણ અંશ રહેશે તો આત્માનું અનુશાસન નહિ થાય. કર્મને દૂર કરવા અપ્રમત્ત આત્મિકભાવના જિનાજ્ઞાપ્રધાન સંયમની જરૂર