________________
૧૦૮
- શ્રી લબ્ધિ પ્રતિક્રમણ સૂત્ર ચિંતતિકા આત્માને જે પ્રવૃત્તિ પવિત્ર કરે તે આચાર.
જિન શાસનમાં મુખ્ય આચાર પાંચ કહ્યાં છે. પાંચ આચારના પેટા ભેદો અનેક છે.
પાંચે આચારમાં વિર્યાચાર એક એવો આચારે છે જે ચાર આચારને પાળવામાં સહાયક થાય....
બલ : એટલે શારીરિક શક્તિ વીર્ય : એટલે આત્માનો – ઉત્સાહ....
અણિગુહિબ : છૂપાવ્યા વગર બલ અને વીર્ય પરકમ્માઈ: પરાક્રમ કરે છે. જગત જીવોનો સ્વભાવ એવો છે તેને સારા બનવા કરતાં સારા દેખાવાનો શોખ વધારે છે. મને સૌ સારો કહે.... શ્રેષ્ઠ કહે... એવી આંતરિક ઈચ્છા હોય છે... અભિલાષા હોય છે.
ભલા સાધક ! કાગળના પુષ્પ અવશ્ય આપણી આંખને આકર્ષણ કરી શકે. મન મોહક હોઈ શકે. પણ તેમાં સુગંધ ન હોય. જગત ને સુગંધ આપી કરમાઈ ના શકે. તેમ સારા બન્યા વગર સારા કહેવરાવીશું તો તુચ્છ બનીશું. મહાન નહિ બની શકીએ.
- જિનશાસનમાં તીર્થકરોના નામની પૂજા પણ ત્રણ ચોવીસી સુધી થાય છે. ત્રણ ચોવીસી પછી નામ ગૌણ બની જાય છે. અને અરિહંત તત્ત્વની તીર્થકરત્વની પૂજા થાય છે. વ્યક્તિ ગૌણ છે. વ્યક્તિત્ત્વ મહાન છે.
પંચાચારનું પાલન અને પ્રવર્તન એ જ જિનશાસનનું પરમ રહસ્ય છે. જિનશાસને તત્ત્વજ્ઞાનને આચારમાં પ્રવર્તન કરવાનું જીવનમાં જીવવાનું કહ્યું છે.
જ્ઞાનાચાર, દર્શનાચાર, ચારિત્રાચાર, પાચારમાં પ્રાણ પૂરનાર વર્યાચાર છે.