________________
શ્રી પાક્ષિસૂત્ર
૧૧૩ ચાવવમનિશ્ચિતtsé'-જીવું ત્યાં સુધી આશંસા રહિત એ હું “નૈવ વચ્ચે પ્રપતિપતયામિ, નૈવાજોઃ प्राणानतिपातयामि, प्राणानतिपातयतोऽप्यन्यान्न समनुजाનામિ’–સ્વયં(બીજાના) પ્રાણોનો નાશ નહિ જ કરું, બીજાઓ દ્વારા પ્રાણોનો નાશ નહિ જ કરાવું અને બીજા પ્રાણુનાશ કરનારાઓને પણ હું સારા નહિ માનું.
આ પચ્ચખાણ કેટલી સાક્ષી પૂર્વક કરે છે તે કહે છે કે –
“તથા-સર્જાિ, દિક્ષિ, સાધુતાક્ષિણં, સેવાક્ષિ, સામસાવિં–તે પચ્ચક્ખાણ આ પ્રમાણે કરું છું–૧. અરિહંતની સાક્ષીએ, અર્થાત્ અરિહંતે જ્યાં સમક્ષ (પ્રત્યક્ષ) મનાય તે અરિહંતની સાક્ષી પૂર્વક કહેવાય. તાત્પર્ય કે અરિહંતોની સાક્ષી માનીને, એમ. ૨. સિદ્ધોની સાક્ષીએ. ૩. સાધુઓની સાક્ષીએ. ૪. દેવોની સાક્ષીએ. અને ૫. મારા આત્માની સાક્ષીએ. “ઘ' આ પ્રમાણે પચ્ચકખાણથી (કરવાથી). “મવતિ મિલ્સ વ મિઠ્ઠી વા’– સાધુ અથવા સાધ્વી થાય છે. કેવા થાય છે? “સંચાવિરત-તિદત-ઇત્યાતિપાપક્ષમ-સંયત, વિરત, પ્રતિહત અને પ્રત્યાખ્યાત ર્યા છેપાપકર્મો જેણે, એવા થાય છે. તેમાં “સંત”—સત્તર પ્રકારના સંયમથી યુક્ત. “વિરત –બાર પ્રકારના તાપમાં વિવિધ પ્રકારે રક્ત. “તિદત '–સ્થિતિનો હાસ થવાથી ગ્રંથિભેદ દ્વારા જ્ઞાનાવરણીયાદિ પાપકર્મોનો