________________
,
૧૬
દેવદ્રવ્ય અને જિનપૂજા થશે એવી બુદ્ધિથી જ એ લાભ લે છે, જિનાજ્ઞાભંગ કરાવવામાં નિમિત્ત બનવા દ્વારા અહિત થશે એવી બુદ્ધિથી નહીં....માટે શ્રાદ્ધદિનકૃત્યના પાઠનો આ પ્રથમ અર્થ કરવો. યોગ્ય નથી.
એટલે, હવે જો બીજો અર્થ લઈએ તો એમાં તો સ્પષ્ટ જ છે કે પરદ્રવ્ય કે દેવદ્રવ્યથી પણ પુષ્પાદિ પોતાને પૂજા કરવા માટે ઉપલબ્ધ હોય તો કાંઈ પુષ્પ ગૂંથવા વગેરે દ્વારા જ સંતોષ માની લેવાની વાત નથી, એ ઉપલબ્ધ હોય તો તો સ્વયં પૂજા કરવાની જ છે. સ્વદ્રવ્યથી પુષ્પાદિ લાવવાની શક્યતા નથી. સંઘ કે અન્ય કોઈ વ્યક્તિ દ્વારા પણ પુષ્પાદિની વ્યવસ્થા છે નહીં જેનાથી એ સ્વયં પૂજા કરી શકે. પોતે લાવેલાં પુષ્પોનો હાર બનાવી પોતે જ એ પ્રભુને ચડાવશે એવા ભાવોલ્લાસવાળો અન્ય શ્રાવક ફુલો લઈને આવેલો છે. એટલે નિર્ધન શ્રાવક પોતે પણ ચડાવી શકે એ માટે પુષ્પાદિ સામગ્રી ઉપલબ્ધ નથી. તેમ છતાં એને પણ કાંઈક લાભ મળી જાય એ માટે પુષ્પ ગૂંથવા વગેરેનું વિધાન એ અધિકારમાં કર્યું છે. વળી આ વિધાન, શ્રાવકના કાયયોગને પ્રભુભક્તિનું કાર્ય કરવા દ્વારા સફળ કરવા માટે કર્યું છે. ભલે ધનથી એ શ્રાવક લાભ નથી લઈ શકતો, તનથી તો લે....એ ગણતરીથી. આ પુષ્પ ગૂંથવા વગેરેમાં જેમ એને
વ્યસ્તવનો (પ્રભુપૂજાનો) લાભ મળે છે, એમ કોઈ આ નિર્ધનશ્રાવકને બે-ચાર ફુલો આપીને કહે કે, “લ્યો ! આ ફુલો ચડાવો તો શું એ ચડાવવામાં એનો કાયયોગ સફળ ન થાય ? આ નિર્ધન શ્રાવકને વિવિધ પુષ્પોને આકર્ષક રીતે ચડાવી સુંદર અંગરચના કરતાં આવડતું હોય, ને એ માટે ફુલો લાવેલો શ્રાવક આ નિર્ધન શ્રાવકને કહે કે લો, આ ફુલો દ્વારા સુંદર અંગરચના કરી. તો શું એ આંગી નહીં બનાવે ? ના કહી દે ? કે ના, ફુલ મારાં
