________________
છે, વિસર્જન પણ છે. સવારે સર્જન, સાંજે વિસર્જન આવું આ વિશ્વ છે. આખું વિશ્વ સમાપ્ત પણ થઈ જાય. ફરી ગણધરો ચિંતામાં.... નાશ જ હોય તો ? કાંઈ જ ન બચે. ઉત્પત્તિ અને વિનાશથી જગત અનિત્ય અને સ્થિર પણ રહે છે. દ્રવ્યથી, પર્યાયથી નાશ પણ પામે છે.
જગત દ્રવ્યથી સદા સ્થિર છે. તેના પાર્ટ રૂપાંતર થાય છે. તે નાશ પામે. દ્રવ્યથી શાશ્વત, પર્યાય અશાશ્વત છે. જગત દ્રવ્યથી નિત્ય, પર્યાયથી નાશવંત છે. સોનાનો હાર ભાંગી ગયો, બંગડી આવી, પણ સોનાના દશ તોલા અખંડ છે.
પર્યાય બદલાય, પણ આત્મદ્રવ્ય ન બદલાય. પરમાણુ એના એ જ રહે છે. માણસ મરી જાય, શરીર બદલાય પણ આત્મા નાશ પામતો નથી.
ત્રિપદી એ જૈનશાસનનો ઉદ્ગમ પોઇંટ છે. અંતર્મૂહૂર્તમાં ચૌદપૂર્વ રચી લે છે. દ્વાદશાંગીની રચના કરી લે છે.
ગણધરરચિત....
ભગવાન કેવળી છે. ગણધરો છદ્મસ્થ છે. ગણધરો રચના તેમની પાસે કરે. ભગવાન સહી સિક્કા કરે. જ્યારે શિષ્યો રચના કરે ત્યારે ભગવાન પોતે સિંહાસન ઉપરથી ઊભા થઈ જાય છે. ઇન્દ્ર વાસક્ષેપ લઈને ઊભા છે. ઇન્દ્ર ભગવાનને વાસચૂર્ણ આપે છે. એક મૂઠી વાસક્ષેપ લઈને તેમના મસ્તક પર નાખતાં બોલે, દ્રવ્યથી અને ભાવથી તમારી દ્વાદશાંગીને અનુજ્ઞા આપું છું.
આ રીતે મહસેન વનમાં વૈશાખ સુદ અગિયારસના દિવસે શાસનની સ્થાપના કરી.
દ્વાદશાંગવિશાલ, ચિત્રંબદ્દર્થયુક્ત, મુનિગણવૃષભૈર્ધારિત બુદ્ધિમંદભિઃ.....
આ સૂત્ર ઘણા અર્થોથી ભરેલું છે. મુનિરૂપી વૃષભોએ આ શ્રુત મનમાં ધારી રાખ્યું છે. તેથી જ આ સૂત્ર આપણા સુધી પહોંચ્યું છે.
આપણે ત્યાં પીસ્તાલીશ આગમ છે. સ્થાનકવાસી ૩૨ આગમને માને છે. તેરાપંથી ૩૨ દિગંબરો એક પણ આગમને માનતા નથી. સ્ત્રીમુક્તિની, કેવલી ભુક્તિની વાત આપણને માન્ય છે... તેઓમાં માન્ય નથી. તત્ત્વાર્થકારિકાનું આ પ્રથમ પ્રવચન સમાપ્ત થયું...
પ્રસંગ પરિમલ. ખુદાસે મિલ રહેશે ન !
પિયુમિલનકી, ઉતાવલાપન.
નયનોમેં વિરહકી વેદના થી. અંતરમેં મિલનકી પ્યાસ થી. ચાલમેં પ્રિયમિલનકી ઉતાવલ ચલ રહી થી, અપને પ્રિયતમકો મિલનેકે લિયે.
જંગલકે રાસ્તેમેં સમ્રાટ ગલીચા બિછાકર નમાજ પઢ રહે થે, પિયુકો મિલને મેં બાવરી બની હુઈ નારી, ગલીચે પર પાંવ રખકર ચલી ગઈ, સમ્રાટને દેખ લી. પ્રિયતમકો મિલકર વાપસ લૌટી, તબ સમ્રાટને કહા, રે સ્ત્રી ! તુઝે કોઈ હોશ હૈ કિ નહિ ! નમાજ કે સમય ગલીચા પર પાંવ રખકર ચલી ગઈ ! સ્ત્રીને કહા, સમ્રાટ ! ક્ષમા કીજીયે ! મૈં તો પિયુ મિલનમેં બાવરી થી, મુઝે કોઈ માલુમ નહિ પડા, મગર આપને યહ કૈસે જાના !
નમાજમેં આપ તો ખુદા-સે હી મિલ રહે થે ન !
તત્ત્વવારા