________________
કારણ પૂર્વનાં ધન દાટેલાં હોય તે જ મમતાથી ફરે. કુમારપાળે મૂષક વિહાર પ્રાયશ્ચિત્તમાં બંધાવ્યો તે પણ ઉંદરની ધન ઉપરની મૂર્છા જ કારણ હતી.
ભાગ્યે મળીયા ભગવંત, અવસર પામી વ્રત આદરૂં રે, ગયો નરકે મમ્મણશેઠ, સાંભળી લોભથી ઓસરૂં રે. મનમોહનજી જગતાત, વાત સુણો જિનરાજજી રે નતિ મળીયો આ સંસાર...તુમ સરીખો શ્રી નાથજી રે.
ચાર મંગલ વિષેનાં આ સાત વ્યાખ્યાન પૂર્ણ થયાં, તેમાં આદર્શ તરીકે શ્રી મહાવીર પરમાત્માને ધ્યેય તરીકે રાખો. અને જગતના જીવો વિષે પ્રેમ રાખો. ગૌતમ કહે છે ધ્યેય તરીકે પરમાત્માને રાખો. સ્થૂલિભદ્ર કહે છે કે, આત્માનું શ્રેય કરવા તનમનને વશમાં રાખો...
આ રીતે ત્રણને આદર્શરૂપે મંગલ તરીકે સમક્ષ રાખી જૈનધર્મને ભવોભવ આરાધી શાશ્વત સુખ પામો એ જ મંગલકામના.
શ્રીચિંતામણિપાર્શ્વનાથાય નમઃ પ્રવચનાર શ્રી હેમરત્નવિજયજી ગણિવર પ્રવચન આઠમું : વિષય શ્રી તત્ત્વાર્થારિકા સમ્યગ્દર્શન શુદ્ધ, જ્ઞાનં વિરતિમેત. ચાપ્નોતિ દુઃખનિમિત્તમપીદં, તેન સુલબ્ધ ભવતિ જન્મ...૧
અનંત કલ્યાણ કરનારા શાસ્ત્રકાર મહર્ષિ શ્રી ઉમાસ્વાતિજી મહારાજ તત્ત્વાર્થસૂત્રની કારિકામાં કહ છે કે, જન્મ કોનો સફળ થાય ? કયા કાર્યો કરવાથી જન્મ સફળ થાય ?
પ્રથમ તો જન્મ જ દુઃખનું કારણ છે.
જન્મ અંગેના ત્રણ વિકલ્પ.
(૧) કેટલાક જન્મ ખરાબ હોવા છતાં સારો કરનારા
(૨) કેટલાકનો જન્મ સારો હોવા છતાં ખરાબ કરનારા
(૩) કેટલાક ખરાબ જન્મને પણ સફળ કરનારા હોય મૃત્યુ પછી તેની પાદુકાને લોકો પૂજે. જન્મ સારો શી રીતે કરવો ?
તત્ત્વાર્થાધિગમના દશ અધ્યાયો છે. દિગંબરો દશ અધ્યાય પર્યુષણમાં વાંચે છે. તેમના પર્યુષણના દશ દિવસ દશ લક્ષણ કહેવાય છે.
એકલા તત્ત્વાર્થ ઉપર પચાસ સૂત્રો લખાયાં છે. દિગંબરસંઘે ૧૬ ટીકા લખી છે. રાજવાર્ષિક ટીકા દિગંબરમતમાં પ્રધાન કહેવાય છે. આપણે ત્યાં પૂજ્યપાદ શ્રી હરિભદ્રસૂરીજીમહારાજે તેના ઉપર ટીકા રચેલી છે.
ઉમાસ્વાતિજીને દીક્ષા લેવાનું મન થયું. જાતિથી બ્રાહ્મણ હતા. માતાપિતા દીક્ષાં માટે અનુમતિ આપતાં ન હતાં. પણ ગુરૂમહારાજે સમજાવ્યા. માતપિતાએ કહ્યું, અમારૂં કાંઈ નામ આવે તેમ કરો. રિકા
" ~)