________________
અહીં પાર્લામાં એકનું ય પાણી નહિ હાલે. ભલે ચાર મહિના દેશનાનો ધોધ વરસે. ગાગલિ હાલી ગયા. ગૌતમગણધરની પ્રભાવી વાણીની જાદુઈ અસર લાગી ગઈ. ગૌતમ કહે છે, દીક્ષા લેવી હોય તો વૃદ્ધ માતપિતાની રજા લઈ આવ. રાજા રજા માંગવા ગયો, રજા મળી ગઈ. માતપિતા પણ હલી ગયાં, પણ વૃદ્ધાવસ્થાએ મૂંઝાવ્યાં... છોકરાને રજા આપી. શિવાસ્તે પન્થાનઃ અમે તો વૃદ્ધ થયાં, ધોળા આવી ગયા, તું ભલે દીક્ષા લે.
કર્મસત્તાની ચાર નોટિશ.
(૧) દાંત હાલવા માંડે. (૨) વાળ ધોળા થાય. (૩) હાથમાં લાકડી આવે. (૪) આંખની ઝાંખાશ, મોઢામાંથી લાળ પડે.
જીવને જમડાનું તેડું આવ્યું, સર્વ મૂકીને જાવું જી, રહો રહો જમડાજી આજનો દાડો, શેત્રુંજે જઈને આવું જી. શેત્રુંજ જઈને દાન જ ખર્યું, મોક્ષ મારગ હું સાચું જી ઘેલા રે જીવડા ઘેલું શું બોલે, આટલા દિવસ શું કીધું જી.
ચોમાસામાં પાઉં ભાજી તો છોડો. માસક્ષમણ લગાવી દો. જીવનનો કાંઈ જ ભરોંસો નથી.
ગાગલ માતપિતાને કહે છે, હજુ શું બગડી ગયું છે ? લઈ લો દીક્ષા, અને વૃદ્ધ માતપિતાએ પણ ગાગલિ સાથે દીક્ષા લંઈ લીધી. સાલ-મહાસાલ મુનિ ખુશ થઈ ગયા અને બોલ્યા, ભલું થજો, ગૌતમસ્વામીનું, અમે તો મામાને બાવ્રત જ ઉચ્ચરાવત, પણ આમણે તો ત્રણેને દીક્ષા આપી... ગૌતમ નવદીક્ષિતોને લઈને ત્રીજા ગઢમાં પહોંચ્યા. પ્રદક્ષિણા દઈને બેઠા. પ્રદક્ષિણા દીધા વિના ન ચાલે. આજે પ્રદક્ષિણા નીકળી ગઈ. ભગવાનની જમણી તરફથી સૂરજ અને ચંદાનાં બિબો, આખું ય જ્યોતિષચક્ર, પૃથ્વીચક્ર ડાબી બાજુથી જમણી તરફ જાય છે. આરિત પણ આ રીતે ફરે છે. ઘડિયાળનું ચક્ર પણ આ રીતે ફરે છે.
નવદીક્ષિતોને પ્રદક્ષિણા ફરવા કહ્યું પણ પાંચે પાંચ આમ જ ઊભા છે. પ્રદક્ષિણા દેતા નથી. કારણ કેવલજ્ઞાન પામી ગયા છે. ગૌતમ કહે છે, પ્રદક્ષિણા આપો. પછી ભગવાને કહ્યું, તેઓને કેવલજ્ઞાન થઈ ગયું છે. ગૌતમ આ સાંભળીને ડઘાઈ ગયા. ઓ હો હો હો ! આજે જ દીક્ષા, આજે જ કેવળ, હું જ રહી ગયો, મ્લાન થઈ ગયા. ભગવાને સમજાવ્યા, તું ચિંતા ન કર. તું પણ મારા જેવો જ કેવળી બનીશ. ગૌતમને માતા જેવો ભગવાનનો સ્નેહ હતો.
મા વિના જેમ બાળક ન રહી શકે તેમ ભગવાન વિના ગૌતમ રહી શકતા ન હતા. પ્રશસ્ત રાગ તો છે જ પણ ભગવાન ઉપર ગૌતમનો સ્નેહરાગ હતો. ગૌતમસ્વામિના રાગભાવને પણ નમસ્કાર કર્યો છે. રાગની અંદરથી પણ વીતરાગતા પ્રગટાવી શક્યા.
માન કીયો ગણધર હુઓ, રાગ કિયો ગુરૂભક્તિ ખેદ કીયો કેવલ લહ્યો, અદ્ભૂત ગૌતમ શક્તિ.
પ્રસક પડ્યો તવ ધ્રાસકો, ઉપન્યો ખેદ અપાર વીર વીર કહી વલવલે, સમરે ગુણ સંભાર.
ભગવાનને ઠપકો આપતાં ગૌતમ બોલ્યા છે, હે પ્રભો ! તમે જગતનો પણ વ્યવહાર પાળ્યો નહિ, દુનિયામાં તો બાપ માંદો પડે તો છોકરો બહાર હોય તો બોલાવે, આપે ઊભું કર્યું છે. ગૌતમે જે વિલાપ કર્યો છે, તેવો આજ સુધી કોઈએ કર્યો નથી. આજ સુધી ગૌતમ જેવાં વિરહનાં આંસુ કોઈએ
તત્ત્વાન કારિકા