________________
ધર્મિલકુમાર રાસ
સામગ્રી એકઠી કરી. કમળાએ ઘણા ઉત્સાહથી તે જ રાત્રિએ વિમળા અને ધમ્મિલનાં ગાંધર્વવિદ્ધિથી લગ્ન કરાવ્યાં. ॥૪॥ આ વિધિવિધાન આપ-લેમાં તૈયાર થવામાં તો રાત્રિ સુખભર વીતી ગઈ. રાત ક્યાં પૂરી થઈ. તે ખબર ન પડી. સવાર સલૂણી ઊગી. તૈયાર થઈને ત્રણેય જણાં ૫૨માત્માનાં મંદિરે દર્શનાર્થે વંદનાર્થે ચાલ્યાં. IIII
૨૦
જિનાલયે પહોંચી દર્શન કર્યાં. તે જ ક્ષણે કમળાએ વિમળાનો જમણો હાથ લઈ ધમ્મિલના જમણા હાથમાં પ્રેમપૂર્વક સોંપ્યો. અને કહ્યું કે “પરદેશી પરૂણા ! હું મારી દીકરીને, પરમાત્માની સાક્ષીએ તમને સોંપુ છું.” ॥૬॥ મારી દીકરીને જીવંતપર્યંત સુધી ક્ષણભર પણ છેહ દેશો નહીં. વળી નવી નવી કન્યાઓને પરણો, તો પણ મારી દીકરી ઉપર અપાર સ્નેહ રાખશો. કદીએ ન ભૂલતા. IIII
કહેવાય છે કે કુટિલ એવી ગંગા શિવના મસ્તકે ભરાણી છે પણ શંકરે તેને રાખવાની પ્રતિજ્ઞા કરી હોવાથી મોટા મનથી રંગથી, તે (શિવ) તેને રાખે છે જ ને ! I॥૮॥ વળી કેશવ-કૃષ્ણનો સસરો સમુદ્ર જે સ્વભાવથી ખારો છે અને લક્ષ્મીનો બંધવ ચંદ્ર છે તે કલંકિત છે. સમુદ્રનો પુત્ર ચંદ્ર અને સમુદ્રની પુત્રી લક્ષ્મી કહેવાય છે. કમલા-લક્ષ્મી ચંચળ કહેવાય છે. ચપળા-ચંચળ એવી કમળા(લક્ષ્મી)ને કેશવે (કૃષ્ણ) પોતાના ખોળામાં ધારણ કરી રાખી છે. તો તું પણ મારી દીકરીના અવગુણ ન જોતાં તેના સ્નેહને ધારણ કરજે. III આ રીતે કમળાએ વિમળાને પ્રભુની સાક્ષીએ સોંપી ત્યાં ધમ્મિલે પોતાની પત્ની વિમળાનો હાથ સ્નેહપૂર્વક પોતાના હાથમાં ગ્રહણ કર્યો અને ઉપકારી કમળાસાસુના આશીર્વાદ લઈ ત્રણેય પોતાના આવાસે આવ્યાં. ॥૧॥ ઘેર આવ્યા પછી મા કમળાએ વિમળાને સોળે શણગારે સજાવી વસ્ત્રાભૂષણથી સજ્જ કરી, ધમ્મિલે રથ તૈયાર કર્યો. ધમ્મિલ તે બંનેને રથમાં બેસાડીને વન તરફ ચાલ્યો; જ્યાં વનક્રીડા માટે સૌ મિત્રો ભેગા થવાના હતા, ત્યાં ત્રણેય પહોંચ્યા. ||૧૧||
ઢાળ આઠમી
(સુતારીના બેટા તુને વિનવું રે લો, મારે ગરબે માંડવડી લાવજો–એ દેશી) રથ બેસીને રાણીયો નીકળી રે લો, જુવરાજનો ધરી શણગાર જો, મેવા મીઠાઈ ફળ શિર થાલશું રે લો, દાસ દાસી તણે પરિવારો..૨થ..॥૧॥ ૨સક્રીડા ૨સે રસીયા ઘણા રે લો, તેણે વસિયા વિખમ સંસારજો, જે કસિયા કસોટી જ્ઞાની ગિરા રે લો. તે વસિયા મુક્તિ દરબાર જો. .રથ..॥૨॥ મિત્ર વર્ગ તણા ૨મણી ઘણી રે લો, વનકેલીએ ભેલી થાય જો, જાણું ખેચરી વ્યંતરી ઉતરી રે લો, ૨મે ભૂચરી રૂપ બનાયો..રથ..॥૩॥ પછે ધમ્મિલ ગોષ્ટિક સાથશું રે લો, આવ્યા બાગે તિહાં યુવરાજ જો; ઠામ ઠામ તરૂતલ સંઠવી રે લો, હય હાથી સુભટ ૨થ સાજ જો..થ..॥૪॥ રચ્યા મંડપ શીતલ છાંયમાં રે લો, જલ છાંટી ભૂતલ શુચિ કીધ જો, પંચવર્ણી બિછાણાં પાથર્યાં રે લો, ચંદરૂઆ ગગનતલ દીધ જો. .૨થ..।।પદ્મ રસરંગ ભરે સહુ ઉતર્યાં રે લો, આવી બેઠાં તે મંડપ હેઠ જો, . ગીત ગાન તાન ૨સ રીઝમાં રે લો, કરે મ્મિલ શું સહુ ગોઠજો. .૨૫,.IILII