________________
* તે વખતે શ્રી ગૌતમસ્વામિએ વીરભગવંતને પૂછયું - હે ભગવંત ! તે વ્રત કોણે કર્યું હતું? અને તેનું શું ફળ પ્રાપ્ત થયું તે આપ કૃપા કરીને સમજાવો. શ્રી વીરપ્રભુએ કહ્યું, હે ગૌતમ ! શ્રી પાર્શ્વનાથ પ્રભુના આંતરામાં થયેલા સુરદત્તશ્રેષ્ઠીએ આ વ્રતની આરાધના કરી હતી.
તે સુરદત્ત કોણ હતો ? ગૌતમસ્વામિએ પૂછયું, તે વખતે પ્રભુ વિરે કહ્યું કે -
આ ભરતક્ષેત્રમાં સુરેન્દ્રપુરનગરમાં નામ પ્રમાણે ગુણને ધારણ કરવાવાળો અને પરોપકારી નરસિંહ નામનો રાજા રાજ્ય કરતો હતો. તેને ઘણા ગુણોથી યુક્ત, શીલના અલંકારથી સુશોભિત પતિપરાયણા ગુણસુંદરી નામની રાણી હતી.
તે જ નગરમાં વિપુલ લક્ષ્મીવંત, તેજસ્વી, યશ અને પ્રતાપ ગુણોથી યુક્ત સુરદત્ત નામે શ્રેષ્ઠી રહેતો હતો અને તેને શીલવતી નામની ભાર્યા હતી.
સુરદત્ત શેઠ શીવધર્મી હોવાથી જૈનશાસન, જિનપ્રવચન, સુદેવ, સુગુરૂ, સુધર્મને ઓળખતો ન હતો, વળી કુદેવ, કુગુરૂ, કુધર્મ, કર્મ, અકર્મને પણ જાણતો ન હતો. આત્મા ઉપર મિથ્યાત્વનું આચ્છાદન થવાથી જીવાદિ નવ તત્વોને પણ જાણતો ન હતો. પોતાનું જીવન મિથ્યાદર્શનનું આરાધન કરી વ્યતીત કરતો હતો. કર્મના ઉદયે કરીને એક દિવસ તે સુરદત્ત વેપાર કરવા માટે કરિયાણાનાં સવા બસો વહાણ ભરીને રત્નદ્વીપ તરફ ગયો.
રત્નદ્વીપ જઇને તેણે બધાં કરિયાણાં વેચીને ત્યાંથી બીજાં નવાં કરિયાણાં વહાણમાં ભરીને પોતાના નગર તરફ આવવા ચાલ્યો. વહાણો દરીયાની સપાટી ઉપર પોતાના નગર તરફ આવવા માટે દોડતાં હતાં. પણ એકાએક આકાશમાં પવનનું તોફાન ચઢ્યું. તોફાનની ચઢેલી ડમરીઓએ વહાણને ઉન્માર્ગે વાળી દીધાં. ઉન્માર્ગે ગયેલાં વહાણો કાલકૂટ દ્વીપને વિષે આવી પહોંચ્યાં. વહાણોને ચાલવાનો રસ્તો નહિ હોવાથી તે વહાણોને ત્યાં જ મૂકી પોતે કાલકૂટ દ્વીપમાં ગયો. તે ત્યાંથી પાંચશો ગાડાં ભાડે લઇને વહાણમાં રહેલું દ્રવ્ય લઈ ગાડામાં ભરીને, વહાણને ત્યાં જ રાખીને પોતાના નગર તરફ જવા માટે નીકળ્યો. રસ્તામાં ચાર લોકોએ સુરદત્તનાં પાંચસો ગાડાં લૂંટી લીધાં અને નગ્નસ્થિતિમાં રસ્તામાં સુરદત્તને મૂકી દીધો. નગ્નાવસ્થામાં સુરદત્ત ઘેર આવીને પોતાના ભંડારમાં રાખેલી અગિયારક્રોડ સોનામહોરો તપાસવા લાગ્યો પણ? જ્યાં ભંડાર ખોલે છે તો તેમાંથી સર્પ, વીંછી, કાનખજારા આદિ સોનૈયાને બદલે જોયા. તેથી તે કલ્પાંત કરવા લાગ્યો. અશુભ કર્મોદયે તેને શ્રીમંતમાંથી ગરીબ બનાવ્યો. ગરીબાવસ્થામાં દિવસો પસાર થવા લાગ્યા.
એકવખત સુરેન્દ્રપુર નગરના ઉદ્યાનમાં જયઘોષ નામના આચાર્ય ભગવંત આવી સમોસર્યા. આચાર્ય ભગવંતના આગમનથી રોમાંચિત થયેલો નરસિંહ રાજા પોતાના પરિવાર સહિત નગરજનો સાથે ગુરૂવંદનાર્થે ઉપવનમાં આવ્યો. સાથે સુરદત્ત પણ હતો. વંદન કરીને સર્વ યથાયોગ્ય સ્થાને બેસી આચાર્ય ભગવંતની દેશનાનું પાન કરવા લાગ્યા.
હે મોક્ષમાર્ગના પથિક એવા ભવ્યાત્માઓ? આ સંસારમાં ધર્મ સિવાય કોઈ પણ વસ્તુ સારભૂત નથી. ધર્મ વડે જ મંગળની શ્રેણિઓ પ્રાપ્ત થાય છે. ધર્મ જ નિર્મલ યશને, દરેક પ્રકારના સુખોને પ્રાપ્ત કરાવે છે. અહિંસાનું પાલન, ઇન્દ્રિયના વિષયોનો ત્યાગ, નીતિ તથા સત્યનું પાલન એ