________________
GREછલછલછલછલછલ છલછલER
૯૬૯૪છછછછ . માટે જ તો અપાત્રાજીવોને ગુરુપદવી આપવાનો નિષેધ કરાયો છે કે જેથી ૫ એનો શિષ્ય પરિવાર વધે જ નહિ.
શિષ્ય : ચિનતાજ્ઞાન - ભાવનાજ્ઞાન અંગે કંઈક સમજાવશો ?
ઉપાધ્યાય : આ અંગે અન્ય ગ્રન્થોમાં વિસ્તારથી દર્શાવેલું છે. [વિરતિદૂત અંક - ૫૮ - ૫૯ - ૬૦ - ૬૧ જુઓ ] એટલે ટુંકમાં એટલું જણાયું કે જેના રોમે રોમે એટલી વાતની શ્રદ્ધા ધબકતી હોય કે “પ્રભુનું એક પણ વચન ખોટું કે ન હોય, એની પાછળ કોઈને કોઈ અપેક્ષા હોય......” અને એટલે જેટલા
જેટલા વિરોધી વચનો મળે, એ બધામાં એ સમાધાન શોધી લે. શ્રુતજ્ઞાન વચ્ચે છેઉભા થતા દેખીતા વિરોધને દૂર કરી દે.... આ રીતે દરેક વચનો પાછળની છે. સાચી અપેક્ષાઓ શોધી કાઢે... આવી પાત્રતાવાળો જીવ ચિન્તાજ્ઞાનવાળો બને છૂ.
છે. એના આધારે જિનવચન ઉપર અવિહડ શ્રદ્ધાનો માલિક બનેલો જીવ ભાવનાજ્ઞાની બને છે.
ષોડશક પ્ર.માં કહ્યું છે કે आद्य इह मनाक्पुंसस्तद्रागाद् दर्शनग्रहो भवति । न भवत्यसौ द्वितीये चिन्तायोगात्कदाचिदपि ।
અર્થ : શ્રુતજ્ઞાનમાં પુરુષને શ્રુતના રાગના કારણે કંઈક દર્શન ગ્રહ થાય કે અમારો ધર્મ મહાન !” પણ બીજા જ્ઞાનમાં તો ચિંતન દ્વારા દરેકની સાચી અપેક્ષા જાણી લીધી હોવાથી દર્શનગ્રહ હોતો નથી. વિશાળ દૃષ્ટિ હોય...
चारिचरकसञ्जीवन्यचरकचारणविधानतश्चरमे । सर्वत्र हिता वृत्तिर्गाम्भीर्याद शमरसापत्या ।
ભાવનાજ્ઞાનમાં ચારિસંજીવનીના દૃષ્ટાંત પ્રમાણે દરેક જીવોને વિશે હિતકારી છે 8 પ્રવૃત્તિ હોય છે. કેમકે ગાંભીર્યને લીધે શમરસની પ્રાપ્તિ થયેલી હોય છે.
સાર એ કે
માત્ર શ્રુતજ્ઞાનીને શ્રુતજ્ઞાનાદિ ન વધે એ સારા માટે. [હા ! એનામાં માર્ગાનુસારીભાવના લીધે ચિન્તા - ભાવનાની યોગ્યતા પડી હોય, તો વાંધો નથી..... ] - એટલે જ અધકચરા, આડા-અવળા જ્ઞાન મેળવનારના ભરોસે મોક્ષમાર્ગનો નિર્ણય ન કરી શકાય.
– x – x –
૩૫૦ ગાથાનું સ્તવન ૦ (૦૮)