________________
निद्रायते, न पुनः बाढं स्वपिति, निद्रायमाणो भुक्तगुडमाधुर्यं यथा किञ्चिदनुभवति तथौपशमाच्युतोऽव्यक्तीपशमागुणं वेदयते तत् सास्वादनदर्शनम्,
यदभिहितं 'बृहत्कल्प-भाष्ये' सङ्घदासगणिक्षमाश्रमणैः, उवसम्मा पडमाणत्तो उ मिच्छत्तसंकमणकाले । सासायणो छावलित्तो भूमिमपत्तो व पवडतो ॥१२७॥
आसादेउं व गुलं ओहीरंतो न सुठ्ठ जा सुयत्ति । . सं आयं सायंतो सस्सादो वावि सासाणे ॥१२८॥
अथ क्षायोपशमिकम्, आगमिकमतेन योऽनादिमिथ्यादिगपूर्वकरणेनैव त्रिपुञ्जीकरणं करोति स मिथ्यात्वस्योदितपुदगलान क्षपयत्यनूदितार्थोपशाम्यति तदनन्तरं सम्यक्त्वमोहांशमुदयावलिमभिगमय्य क्षायोपशमिकं लभते । कार्मग्रन्थिकमतश्चैवम् - अनादिमिथ्यादृष्टिरन्तरकरणेन प्रथममुपशमदर्शनमेवाऽऽप्नोति, तत्र मदनकोद्रवद्रष्टान्तेन त्रिपुञ्जीकरणं विदधाति, ततश्च्युतो यः पुनरप्राप्तमिथ्यात्वी सम्यक्त्व - मोहांशमनुभवन् क्षायोपशमिकं लभते । - इदगुह्यम्, दर्शनमोहस्य क्षय उपशमश्चोभावत्र भवति तत् क्षायोपशमिकम्, उभावप्युभयथा, (१) उदितस्य मिथ्यात्वपुद्गलस्य क्षयोऽनूदितस्य चौपशमोदूरीकरण मनादिमिथ्यादृशाम्, (२) भुञ्जमानस्य सम्यक्त्वमोहपुद्गलस्य क्षयोऽभुक्तपुद्गलेषु च रसौपशमो भग्नमिथ्यादृशाम् । यत्कथितं सम्बोधप्रकरणे,
पुचमपुव्वकरणेणं अंतरकरणेण वा कयतिपुंजो । कोदवनिदंसणेण य सुद्धाणुवेयगो होइ ॥ मिच्छत्तं जमुइण्णं तं खीणं अणुइअं च उवसंतं । मीसीभावपरिणयं वेइज्जतं खओवसमं ॥
ननु यथोपशमं क्षयोपशमदर्शनेऽपि मिथ्यात्वपुद्गलस्योपशमत्वेन द्वयोः समानविघत्वङ्कथन्नाऽऽपतितम् ? द्वयोरन्तरत्वेन समानविधत्वन्नह्येव, उपशमदर्शने मिथ्यात्वपुद्गलाः प्रदेशवेद्याः न सन्ति क्षयोपशमे च तेषां प्रदेशवेद्यत्वादेतद्भिन्नम्पूर्वस्मात् ।
सम्यक्त्वरहस्यप्रकरणम्, गाथा-६