________________
પણ આપમરને કદિ નવિ બાધ, સંયમશક્તિ અનુપમ ઈ, સપાદને
સંયમw Sલી દેવો ઈરછે પણ
.:
,
,
GGG G
વ કરે પણ મનમાં ક્રોધ પરિણામ ન હોય. માટે જ તો “શિષ્યસ્થ વ્યક્તિ વિનવાઈ ” થી ' એવો પ્રયોગ વ્યાકરણમાં કલિકાલ સર્વજ્ઞશ્રીએ કર્યો છે. ક્રોધ, દ્રોહ વગેરે જેના ઉપર કરવામાં વી આવે એને ચોથી વિભક્તિ લાગે. પણ જો એ ક્રોધ માત્ર દેખાવનો જ હોય તો ત્યાં છઠ્ઠી ) આ વિભક્તિ લાગે અને એ વાતનું દષ્ટાન્ત બતાવવા માટે તેઓશ્રીએ આ વાક્યપ્રયોગ કર્યો છે. આ રિ અહીં “શિષ્યા ને બદલે શિષ્યર્થ’ એમ છઠ્ઠી વિભક્તિ છે. એ દર્શાવે છે કે ગુરુ પણ ર વી શિષ્ય ઉપર મનનો ક્રોધ કરીને કંઈપણ કહેવા માટે હકદાર નથી. આ શિષ્યઃ પણ, ગુરુદેવ! મેં તો કેટલાક ગુરુ એવા જોયા છે કે તેઓ પોતાના શિષ્ય ઉપર (૨) ક્રોધથી તુટી પડે છે અને ક્રોધ હૃદયનો હોય છે એવું સ્પષ્ટ દેખાય છે. તો એનું શું? ર. વી. ગુરઃ જે ગુરને શિષ્યોના દોષો-ભુલો જોઈને મનમાં ક્રોધ આવી જતો હોય. ભાષા વી
આ ક્રોધથી સળગતી બની જતી હોય તેઓ ખરેખર ગુરુ બનવાને લાયક નથી. ગુરુ તો ગીતાર્થ(૨) સંવિગ્ન હોય, અત્યંત પરિપક્વ હોય. શિષ્યોના ગમે તેવા દોષો બદલ પણ એ મનમાં તો (3) વી ક્રોધ ન જ પામે. હા ! પણ શાસ્ત્રાનુસારી રીતે એ દોષો દૂર કરવા વચન-કાયાથી ક્રોધ કરે તેવી * ય ખરા, કડક નિર્ણય પણ લે. ' ( પણ જો મનમાં ક્રોધ આવી જતો હોય, ભયંકર સંક્લેશ થતો હોય તો એ ગુરુની ફી વી પરિપક્વતા ન કહેવાય. અને અપરિપક્વ સંયમીએ ગુરુ બનવું જ ન જોઈએ.
' (હા ! સંજવલન કક્ષાનો ક્રોધ તો તે વખતે થવાનો જ. પણ એ પરિસ્થિતિમાં તે પ્રશસ્ત ૨ Sી ગણાતો હોવાથી એમાં વાંધો નથી.) વી. જો ગુરુ પણ શિષ્ય ઉપર ક્રોધપૂર્વકની ભાષા બોલવા હકદાર ન હોય તો પછી બાકીના વી. જે સંયમીઓ પરસ્પર કે શ્રાવકાદિને ક્રોધપૂર્વક કર્કશ શબ્દો બોલવા માટે હકદાર બની જે શી ? (વી રીતે શકે ? વિ શ્રાવકો ગમે તેવી ભુલ કરે, સહવર્તી ગમે તેવા વિચિત્ર વર્તન કરે તોય સંયમી કષાયી વો શું બની કર્કશ શબ્દો બોલવાનો અધિકારી નથી જ. જો એ આવા શબ્દો બોલે, તો એ શબ્દો વી) સાચા હોય તો પણ ભાષા સમિતિ ન ગણાય. છે માનઃ અહંકારથી સાચી વાત કરે તોય એ ભાષા સમિતિ ન ગણાય. “મારે ૬૦ મી વળો રિ ઓળી ચાલે છે, મેં સંસ્કૃત ટીકાઓ લખી છે, મારો છેદાભ્યાસ થઈ ગયો છે, મારા ભક્તોએ ૨ વી જ કરોડો રૂપિયા ખર્ચી આ કામ પાર પાડ્યું છે, મારા ૧૦ શિષ્યો થઈ ગયા છે.... વગેરે વી છે વગેરે સાચી સ્વપ્રશંસા કે સાચી પરદોષ નિંદા પણ (પેલા ગચ્છાવાળાઓમાં તો કંઈ સંયમ છે ર જ નથી, માત્ર મોટી મોટી વાતો કરે છે, પેલા સાધુઓ ભટક્યા જ કરે છે, પેલા સંયમીઓ ર વીર વીર વીર વીર વીર અષ્ટપ્રવચન માતા • (૫) વીર વીર વીર વીર વીર
જે
U SUSSSSS
SISUSTUS