________________
श्री स्थानाङ्ग सूत्र सानुवाद भाग २
१० स्थानकाध्ययने मूलादीनि श्रेणयः ग्रैवेयकं तेजोलेश्याः ७७३-७७६ सूत्राणि
સાતમી પ્રપંચા દશાને ક્રમશઃ પામેલો પુરુષ, ચીકણા શ્લેષ્મને કાઢે છે અને વારંવાર ખાંસી-ખું ખું કરે છે. (૯૫) ૭. પ્રાક્ભાર–લગારેક નમેલ કહેવાય છે એવા પ્રકારનું ગાત્ર-શરીર જે દશામાં થાય છે તે પ્રાગ્ભારા. કહ્યું છે કે— संकुचियवलीचम्मो, संपत्तो अट्ठमिं दसं । नारीणमणभिप्पेओ, जराए परिणामिओ ||९६ ||
[तन्दुल प्रकी० ३९ त्ति] આઠમી પ્રાગ્બારા દશાને પામેલો પુરુષ, સંકોચાયેલ ચામડીવાળો હોય અને સ્ત્રીઓને અપ્રિય હોય તથા જરા વડે परित - ४४रित होय. (९) ८.
'मोचनं मुक्'-४२॥ राक्षसी वडे हजायेस शरीर३५ धरवाजा कवने भूवा प्रत्ये भुषं-सन्मुख छे ४ हशामां ते મુંમુખી. તેનું સ્વરૂપ આ પ્રમાણે—
नवमी मुंमुही नाम, जं नरो दसमस्सिओ । जराघरे विणस्संते, जीवो वसइ अकाम ||१७||
[तन्दुल प्रकी० ४० त्ति ] નવમી મુંમુખીનામા દશાને આશ્રિત જે પુરુષ છે, તે જરા વડે–શરીરમાં વિનાશ-હાનિ પામે છે અને જીવિતમાં પણ ઇચ્છા રહિત વસે છે. (૯૭)
गाथामा 'जीवे' त्ति० खेटले छवितमां अथवा 'जीवो' त्ति० खेटले नरलक्षण छव, सा अर्थ छे. एं,
शाययति—सुवाडे छे-निद्रावाणी रे छे, अथवा सुखे छे भेशीमां ते शायनी अथवा शयनी. तथा शब्द समुय्ययभां छे. तेनुं स्व३प खा प्रभाशे
हीणभिन्नसरो दीणो, विवरीओ विचित्तओ । दुब्बलो दुक्खिओ वसई, संपत्तो दसमिंदसं ||१८||
1
[ तन्दुल प्रकी० ४१ त्ति ] हीन भने लिन-लेहायेस स्वरवाणी, हीन, विपरीत-खेडने पहले श्रीभुं उरवावाणी, विथित-शून्य वित्तवाणी, દુર્બલ અને દુઃખિત થયો થકો દશમી દશાને પ્રાપ્ત થયેલ પુરુષ વસે છે. (૯૮) ૧૦. I૭૭૨॥
અનંતર પુરુષની દશા કહી. હવે પુરુષના સમાન ધર્મવાળા વનસ્પતિઓની દશા પ્રકાંતરથી કહે છે— दसविधा तणवणस्सतिकातिता पन्नत्ता, तंजहा- मूले, कंदे, जाव पुप्फे, फले, बीये ॥ सू० ७७३ ॥ सव्वतो विणं विज्जाहरसेढीओ दस दसजोयणाई विक्खंभेणं पण्णत्तातो । सव्वतो वि णं अभिओगसेढीओ दस दस जोयणाई विक्खंभेणं पण्णत्तातो ।। सू० ७७४।।
गेविज्जगविमाणाणं दस जोयणसयाई उड्डउच्चत्तेणं पण्णत्ता ।। सू० ७७५ ।।
दसहिं ठाणेहिं सह तेतसा भासं कुज्जा, तंजहा - केति तहारूवं समणं वा माहणं वा अच्चासातेज्जा, से य अच्चासातिते समाणे परिकुविते, तस्स तेतं निसिरेज्जा, से तं परितावेति, से तं परितावेत्ता तामेव सह तेतसा भासं कुज्जा १ । केति तारूवं समणं माहणं वा अच्चासातेज्जा, से य अच्चासातिते समाणे देवे परिकुविए तस्स तेयं निसिरेज्जा, से त्तं परितावेति, से तं परितावेत्ता तामेव सह तेतसा भासं कुज्जा २ । केति तहारूवं समणं वा माहणं वा अच्चासातेज्जा, से य अच्चासातिते समाणे परिकुविते, देवे वि त परिकुविते, दुहतो पडिण्णा तस्स तेतं निसिरेज्जा, ते तं परितावेत्ता तमेव सह तेतसा भासं कुज्जा ३ । केति तहारूवं समणं वा माहणं वा अच्चासादेज्जा, से य अच्चासातिते परिकुविते तस्स तेतं निसिरेज्जा, तत्थ फोडा संमुच्छंति, ते फोडा भिज्जंति, ते फोडा भिन्ना समाणा तामेव सह तेतसा भासं कुज्जा ४। केति तहारूवं समणं वा माहणं वा अच्चासातेज्जा से य अच्चासातिते देवे परिकुविते तस्स तेतं निसिरेज्जा, तत्थ फोडा [संमुच्छंति, ते फोडा भिज्जंति, ते फोड
384