________________
श्री स्थानाङ्ग सूत्र सानुवाद भाग १ ४ स्थानकाध्ययने उद्देशः १ लोकपालाः, देवाः प्रमाणश्च २५६-२५८ सूत्राणि વસ્ત્રાદિના દાન વડે સત્કાર કરે છે. (૭) સ્તુતિ વગેરેથી ગુણોની ઉન્નતિ ક૨વા વડે સન્માન કરે છે. (૮) યોગ્ય પૂજાદ્રવ્યો વડે पूणे छे. (८) वाचयति - भावे छे, 'नो वायावेइ' जीभ पासेथी पोते भातो नथी ते झोए ? उपाध्यायाहि. १, स्वयं भो છે પરંતુ બીજાને ભણાવતો નથી, આ બીજા ભાંગામાં અભ્યાસી શિષ્ય. ૨, ત્રીજા ભાંગામાં બીજાને ભણાવે છે અને નહિં ભણેલ ગ્રંથને સ્વયં ભણે છે તે કોણ? વિદ્વાન સાધુ ૩, ચોથા ભાંગામાં જિનકલ્પિક, [સ્વયં ભણે નહિ અને અન્યને ભણાવે પણ નહિં] ४, जेवी रीते स्वषुद्धि वडे सर्वत्र उहाहरएाथी यो४ना १२वी. (१०) सूत्र ने अर्थने ग्रहए। अरे छे. (११) प्रश्न ४२ छे. (१२) સૂત્રાદિને બોલે છે તેવી જ રીતે અન્ય ભાંગા જાણવા. (૧૩) સૂત્રધ૨–ભણનાર ૧, અર્થધર–જાણના૨ ૨, ત્રીજો ઉભય (सूत्रार्थ) घर विद्वान् भुनि उ भने अन्नेने नहिं धरनार ते ४३ (१४) ॥२५५॥
चमरस्स णं असुरिंदस्स असुरकुमाररन्नो चत्तारि लोगपाला पन्नत्ता, तंजहा- सोमे, जमे, वरुणे, वेसमणे, एवं बलिस्स वि सोमे, जमे, वेसमणे, वरुणे । धरणस्स कालवाले, कोलवाले, सेलवाले, संखवाले। एवं भूयानंदस्स [चत्तारि] कालवाले, कोलवाले, संखवाले, सेलवाले। वेणुदेवस्स चित्ते, विचित्ते, चित्तपक्खे, विचित्तपक्खे। वेणुदालिस्स चित्ते, विचित्ते, विचित्तपक्खे, चित्तपक्खे (१) ।
हरि [कंत ] स पभे, सुप्पभे, पभकंते, सुप्प भकंते । हरिसहस्स पभे, सुप्प भे, सुप्पभकंते, पद्मकंते । अग्गिसिहस्स तेऊ, तेउसिहे, तेउकंते, तेउप्पभे । अग्गिमाणवस्स तेऊ, तेउसिहे, तेउप्पभे, तेउकंते । पुन्नस्स रुते, रुतंसे, रुतकंते, रुतप्पभे । एवं विसिट्ठस्स रूते, रूतंसे, रूतप्पभे, रूयकंते। जलकंतस्स जले, जलरते, जलकंते, जलप्पभे। जलप्पहस्स जले, जलरते, जलप्पहे, जलकंते (२) ।
अमितगतिस्स तुरियगती, खिप्पगती, सीहगती, सीहविक्कमगती। अमितवाहणस्स तुरियगति, खिप्पगती, सीहविक्कमगती, सीहगती । वेलंबस्स काले, महाकाले, अंजणे, रिट्ठे । पभंजणस्स काले, महाकाले, रिट्ठे, अंजणे । घोसस्स आवत्ते, वियावत्ते, गंदियावत्ते, महाणंदियावत्ते । महाषोसस्स, आवत्ते, वियावत्ते, महाणंदियावत्ते, दियावत्ते २० ।
सक्कस्स सोमे, जमे, वरुणे, वेसमणे । ईसाणस्स सोमे, जमे, वेसमणे, वरुणे । एवं एगंतरिता जावच्चुतस्स। चडव्विहा वाउकुमारा पन्नत्ता, तंजहा - काले, महाकाले, वेलंबे पभंजणे ॥ सू० २५६ ॥ चव्विहा देवा पन्नत्ता, तंजहा - भवणवासी, वाणमंतरा, जोइसिया, विमाणवासी । सू० २५७ ।। चउव्विहे पमाणे पन्नत्ते, तंजहा - दव्वप्पमाणे, खेत्तप्पमाणे, कालप्पमाणे, भावप्पमाणे ।। सू० २५८ ।। (મૂ૦) અસુરેંદ્રના–અસુરકુમારના રાજા ચમરેંદ્રના ચાર લોકપાલો કહ્યા છે, તે આ પ્રમાણે—સોમ, યમ, વરુણ અને વૈશ્રમણ
૧, એવી રીતે બીંદ્રના પણ ચાર લોકપાલ છે–સોમ, યમ, વૈશ્રમણ અને વરુણ ૨, ધરણેંદ્રના કાલવાલ, કોલપાલ, શૈલપાલ અને શંખપાલ એ ચાર લોકપાલ છે ૩, એમ ભૂતાનેન્દ્રના કાલપાલ, કોલપાલ, શંખપાલ અને શૈલપાલ એ ચાર લોકપાલ છે ૪, વેણુદેવ ઇંદ્રના ચિત્ર, વિચિત્ર, ચિત્રપક્ષ, અને વિચિત્રપક્ષ એ ચાર લોકપાલ છે ૫, વેણુદાલિ छंद्रना चित्र, विचित्र, विभित्रपक्ष अने चित्रपक्ष से यार बोडयास छे. ६, (१) हरिान्त छंद्रना ग्राम, सुयुल, પ્રભકાંત અને સુપ્રભકાંત એ ચાર લોકપાલ છે ૭, હરિસ્સહ ઇંદ્રના પ્રભ, સુપ્રભ, સુપ્રભકાંત અને પ્રભકાંત ૮, अग्निशिष छंद्रना तेठः, तेनुःशिष, तेभ्स्यांत अने तेभ्प्रल ८, अग्निमानव चंद्रना तेथः, तेथः शियर, तेथःप्रल અને તેજસ્કાંત ૧૦, પૂર્ણ ઇંદ્રના રૂપ, રૂપાંશ, રૂપકાંત અને રૂપપ્રભ ૧૧, વિશિષ્ટ ઇંદ્રના રૂપ, રૂપાંશ, રૂપપ્રભ અને રૂપકાંત ૧૨, જલકાંત ઇંદ્રના જલ, જલરત, જલકાંત અને જલપ્રભ ૧૩, જલપ્રભ ઇંદ્રના જુલ, જલરત, જલપ્રભ અને
324