________________
*
*
*
%
૫
૩,
અમ દશવૈકાલિકસૂળ ભાગ-૪
ચૂલિકા-૧ ગાથા - ૧૦ ટીકાર્થ : સંયમમાં અરતિસ્વરૂ૫ મારું આ દુઃખ લાંબોકાળ રહેવાનું નથી. પ્રશ્ન : શા માટે ?
ઉત્તર : કેમકે જીવોની ભોગપિપાસા અશાશ્વત છે. પ્રાયઃ યૌવનકાળમાં જ રહેનારી | છે. (મને અત્યારે ભોગપિપાસા છે, એટલે સંયમમાં અરતિ છે. પણ યૌવન જશે, . ભોગપિપાસા જશે, એટલે અરતિ પણ જશે. આમ એ દુઃખ ક્યાં વધુ ટકવાનું છે ?)
ભોગપિપાસા અશાશ્વત હોવામાં જ બીજું કારણ બતાવે છે કે જો કદાચ વૃદ્ધ થઈ કે [ ગયેલા એવા પણ મારી ભોગપિપાસા આ કરણભૂત શરીરવડે નહિ જાય. અર્થાત્ આ
દેહની હાજરીમાં વૃદ્ધાવસ્થામાં પણ જો ભોગપિપાસા દૂર નહિ થાય. તો પણ એમાં | આકુળતા શું? વાંધો શું? કેમકે જીવનાં વિનાશવડે તો જશે જ. અર્થાત્ મરણ થશે ત્યારે તો ભોગપિપાસા જશે જ. આ પ્રમાણે વિચારી સાધુ નિશ્ચિત થાય.
अस्यैव फलमाह
जस्सेवमप्पा उ हविज्ज निच्छिओ, चइज्ज देहं न हु धम्मसासणं । में तं तारिसं नो पडलंति इंदिआ, उविंतवाया व सदसणं गिरिं ॥१७॥
આનાં જ ફલને કહે છે. (અર્થાત્ આ રીતે દઢ બને, તો શું ફલ મળે ? એ કહે છે.) નિગા .૧૭. ગાથાર્થ : આ પ્રમાણે જેનો આત્મા નિશ્ચિત થાય, તે દેહને ત્યાગે, જિ.
7 ધર્મશાસનને ન ત્યાગે. ઉડતો પવન મેરુને જેમ, તેમ ઈન્દ્રિયો તાદેશ તે સાધુને ચલાવી ? શ ન શકે.
‘તતિ સાથો વE'ન, ‘માત્મા તુ તુશબૂચૈવવIRTWત્વોતુ માર્ક્સવ મ | ना निश्चितो' दृढः यः स त्यजेद्देहं क्वचिद्विघ्न उपस्थिते, 'न तु धर्मशासनं' न पुनर्धर्माज्ञा- ना य मिति, तं 'तादशं' धर्मे निश्चितं 'न प्रचालयन्ति' संयमस्थानान्न कम्पयन्ति 'इन्द्रियाणि' य|
चक्षुरादीनि । निदर्शनमाह-'उत्पतद्वाता इव' संपतत्पवना इव 'सुदर्शनं गिरिं' मेरुम्, एतदुक्तं * भवति-यथा मेरुं न वाताश्चालयन्ति तथा तमपीन्द्रियाणीति सूत्रार्थः ॥१७॥ | ટીકાર્થ ઉપર કહ્યા પ્રમાણે તે સાધુનો જે આત્મા જ દૃઢ થઈ જાય, તે આત્મા કોઈક " * વિપ્ન ઉપસ્થિત થાય, તો પણ શરીરને ત્યાગી દે, પરંતુ ધર્મની આજ્ઞાને ન ત્યાગે. તેવા * આ પ્રકારના = ધર્મમાં નિશ્ચિત એવા તેને ચક્ષુ વગેરે ઈન્દ્રિયો સંયમસ્થાનમાંથી હલાવી શકતી છે
ક
E
F
