________________
H
*
*
Eशयातिसू लाग-४
यूलिइ-१ गाथा - ११-१२ છે) જીવોનું નરકોપમ ઉત્તમ દુઃખ જાણીને પંડિત પર્યાયમાં રમે. . 'अमरोपमम्' उक्तन्यायादेवसदृशं ‘ज्ञात्वा' विज्ञाय 'सौख्यमुत्तमं' प्रशमसौख्यं, .
केषामित्याह-'रतानां पर्याये' सक्तानां सम्यक्प्रत्युपेक्षणादिक्रियाव्यङ्ग्ये श्रामण्ये, * तथा अरतानां पर्याय एव, किमित्याह-'नरकोपमं' नरकतुल्यं ज्ञात्वा दुःखम् : 'उत्तम' प्रधानमुक्तन्यायात्, यस्मादेवं रतारतविपाकस्तस्माद् 'रमेत' सक्तिं कुर्यात्, | -क्वेत्याह-'पर्याये' उक्तस्वरूपे 'पण्डितः' शास्त्रार्थज्ञ इति सूत्रार्थः ॥११॥ ન ટીકાર્થ સારી રીતે પ્રતિલેખનાદિ ક્રિયા કરવારૂપ આચારોવડે જે વ્યગ્ય છે – જણાય નો ધ છે તેવા સાધુ સંબંધી પર્યાયમાં સક્ત સાધુઓને કહેલા ન્યાયપ્રમાણે દેવોનાં જેવું | ઉત્તમસુખ, પ્રશમસુખ હોય છે. આ વાત જાણીને તથા પર્યાયમાં જ અરત જીવોનું નરકનાં વા તુલ્ય એવું કહેલા ન્યાયપ્રમાણે મોટુંદુ:ખ જાણીને શાસ્ત્રાર્થજ્ઞાતા સાધુ ઉક્તસ્વરૂપવાળા પર્યાયમાં રતિ કરે.
पर्यायच्युतस्यैहिकं दोषमाहधम्माउ भटुं सिरिओ अवेयं, जन्नग्गिविज्झाअमिवऽप्पतेअं। हीलंति णं दुविहिअं कुसीला, दाढुड्डिअं घोरविसं व नागं ॥१२॥ પર્યાયભ્રષ્ટને ઐહિકલ દોષ શું મળે ? તે કહે છે.
ગા.૧૨. ગાથાર્થ : ધર્મથી ભ્રષ્ટ, લક્ષ્મીથી અપેત, વિધ્યાત યજ્ઞાગ્નિની જેમ "| અલ્પતેજવાળા, દુર્વિહિતને કુશીલો હીલે છે. જેમ ઉખેડાયેલી દાઢવાળા ઘોરવિવાળા
H म
जि
सपने....
___ 'धर्मात्' श्रमणधर्माद् 'भ्रष्टं' च्युतं श्रियोऽपेतं' तपोलक्ष्म्या अपगतं 'यज्ञाग्निम्' अग्निष्टोमाद्यनलं विध्यातमिव यागावसानेऽल्पतेजसम्, अल्पशब्दोऽभावे, तेजःशून्यं भस्मकल्पमित्यर्थः 'हीलयन्ति' कदर्थयन्ति, पतितस्त्वमिति पङ्क्त्यपसारणादिना, 'एनम्' उन्निष्क्रान्तं 'दुर्विहितम्' उन्निष्क्रमणादेव दुष्टानुष्ठायिनं 'कुशीला:' तत्सङ्गोचिता लोकाः, स एव विशेष्यते-'दाढड्डिअं'ति प्राकृतशैल्या उद्धृतदंष्ट्रम्-उत्खातदंष्ट्र 'घोरविषमिव' रौद्रविषमिव 'नाग' सर्प, यज्ञाग्निसर्पोपमान, लोकनीत्या प्रधानभावादप्रधानभावख्यापनार्थमिति सूत्रार्थः ॥१२॥