________________
હુ દશવૈકાલિકસૂર ભાગ-૪ કહુ અધ્ય. ૧૦ નિયુક્તિ-૩૨૯ છેઅને ભાવ સકાર... તે માં દ્રવ્યસકારમાં આગમ-નો આગમજ્ઞશરીર ( આ ભવ્યશરીરતદ્રવ્યતિરિક્ત દ્રવ્યસકાર પ્રશંસાદિ સંબંધી જાણવો. (આગમત, નોઆગમતઃ . (જ્ઞશરીર, નો-આગમતઃ ભવ્ય શરીર... આ ત્રણ દ્રવ્યભેદો અને દર્શાવેલા નથી, એ સ્વયં સમજવા.)
ભાવસકાર એટલે સકારમાં ઉપયોગવાળો જીવ. કેમકે તે જીવ તે ઉપયોગથી અભિન્ન છે. (એટલે સકારોપયોગથી અભિન્ન એવો જીવ પોતે ભાવસકાર કહેવાય...)
प्रकृतोपयोगीत्यागमनोआगमज्ञशरीरभव्यशरीरातिरिक्तं प्रशंसादिविषयं [કવ્યસવારમદિ
निद्देसपसंसाए अत्थीभावे अ होइ उ सगारो । निद्देसपसंसाए अहिगारो इत्थ अज्झयणे //રૂરડા
(આમાં પ્રશંસા માટે વપરાતો દ્રવ્યસકાર) પ્રસ્તુતમાં ઉપયોગી છે. એટલે આગમ, નોઆગમ જ્ઞશરીર-ભથશરીરથી અતિરિક્ત એવા પ્રશંસાદિ વિષયવાળા દ્રવ્યસકારને કહે
||
૬l’
૬
સ
નિ.૩૨૯ ગાથાર્થ': નિર્દેશમાં, પ્રસંશામાં અને અસ્તિભાવમાં સરકાર હોય છે. આ અધ્યયનમાં નિર્દેશ અને પ્રશંસામાં અધિકાર છે.
निर्देशे प्रशंसायामस्तिभावे चेत्येतेष्वर्थेषु त्रिषु भवति तु सकारः । तत्र निर्देशे जि न यथा सोऽनन्तरमित्यादि, प्रशंसायां यथा सत्पुरुष इत्यादि, अस्तिभावे यथा सद्भूतममुकमित्यादि । तत्र 'निर्देशप्रसंशाया'मिति निर्देशे प्रशंसायां च यः सकारस्तेनाधिकारोऽत्राध्ययने प्रक्रान्त इति गाथार्थः ॥
ટીકાર્થ : સ કાર ત્રણ અર્થોમાં હોય છે. (૧) નિર્દેશમાં (૨) પ્રશંસામાં (૩) ના અસ્તિભાવમાં તેમાં નિર્દેશમાં તોડનાર, વગેરે. (તે માણસ તરત જ. આમાં તે એક વિવક્ષિત માણસનો નિર્દેશ કરવા માટે વપરાયેલો જ કાર છે.) * પ્રશંસામાં, જેમકે સપુરુષ વગેરે. આમાં જ એ પ્રશંસામાં છે. કે અસ્તિત્વમાં, જેમકે અમુક વસ્તુ સદ્દભૂત છે = વિદ્યમાન છે.
આમાં જે સ કાર નિર્દેશમાં અને પ્રશંસામાં વપરાય છે. તેના વડે આ અધ્યયનમાં * છે. પ્રસ્તુત છે = અધિકાર છે. (જે આવો આવો છે. તે ભિક્ષુ છે. આ રીતે નિર્દેશમાં... તું
મ
ષ
