________________
TEN शातिसूका माग-
२EASE मध्य. 3 नियुस्ति २०१-२०२५ " कथ्यते यत्र-यस्यां कथायामिह च परत्र च लोके-इहलोके कृतानि कर्माणि इहलोक . एवोदीर्यन्ते इति, अनेन चतुर्भङ्गिकामाह, कथा तु निर्वेदनी नाम, निर्वेद्यते भवादनया ...
श्रोतेति निर्वेदनी एष गाथाक्षरार्थः । भावार्थस्तु वृद्धविवरणादवसेयः, तच्चेदम्-इयाणि .. निव्वेयणी, सा चउव्विहा, तंजहा-इहलोए दुच्चिण्णा कम्मा इहलोए चेव | दुहविवागसंजुत्ता भवन्तित्ति, जहा चोराणं पारदारियाणं एवमाइ एसा पढमा निव्वेयणी, इयाणि बिइया, इहलोए दुच्चिण्णा कम्मा परलोए दुहविवागसंजुत्ता भवन्ति, कहं ?,
जहा नेरइयाणं अन्नम्मि भवे कयं कम्मं निरयभवे फलं देइ, एसा बिइया निव्वेयणी' " गया, इयाणी तइया, परलोए दुच्चिण्णा कम्मा इहलोए दुहविवागसंजुत्ता भवंति, कहं | | ?, जहा बालप्पभितिमेव अंतकुलेसु उप्पन्ना खयकोढादीहिं रोगोहिं दारिद्देण य अभिभूया .
दीसन्ति, एसा तइया णिव्वेयणी, इयाणि चउत्थी णिव्वेयणी, परलोए दुच्चिण्णा कम्मा | | परलोए चेव दुहविवागसंजुत्ता भवंति, कहं ?, जहा पुद्वि दुच्चिण्णेहिं कम्मेहिं जीवा
संडासतुंडेहिं पक्खीहि उववज्जंति, तओ ते णरयपाउग्गाणि कम्माणि असंपुण्णाणि न ताणि ताए जातीए पूरिति, पूरिऊण नरयभवे वेदेन्ति, एसा चउत्था निव्वेयणी गया,
एवं इहलोगो परलोगो वा पण्णवयं पडुच्च भवइ, तत्थ पन्नवयस्स मणुस्सभवो इहलोगो" | अवसेसाओ तिण्णिवि गईओ परलोगोत्ति गाथाभावार्थः ॥ इदानीमस्या एव रसमाह
स्तोकमपि प्रमादकतम्-अल्पमपि प्रमादजनितं कर्म-वेदनीयादि 'साहिज्जई' त्ति कथ्यते | जि यत्र नियमात-नियमेन, किंविशिष्टमित्याह-प्रभूताशुभपरिणामं बहुतीव्रफलमित्यर्थः, जि न यथा यशोधरादीनामिति कथाया निर्वेदिन्या रसः-एष निष्यन्द इति गाथार्थः न | शा संक्षेपतः। - નિર્વેદની કથા કહે છે. જે કથામાં ચૌર્યાદિથી કરાયેલા પાપકર્મોનો આ લોકમાં અને " ન પરલોકમાં અશુભ વિપાક દર્શાવાય, તે નિર્વેદની કથા છે.
અશુભવિપાક એટલે દારુણપરિણામ. આનાથી ચતુર્ભગી કહી. જે કથાથી શ્રોતા સંસારથી વૈરાગ્ય પામે એ નિર્વેદની કથા કહેવાય. આ ગાથાનો અક્ષરાર્થ છે. ભાવાર્થ તો વૃદ્ધવિવરણથી જાણવો. તે વૃદ્ધવિવરણ આ છે.