________________
बावीसतिमं किरियापयं पावट्ठाणविरएसु जीवाईसु कम्मपगडिबंधपरूवणं श्री प्रज्ञापना सूत्र भाग २ (ટીવ) પૃથિવ્યાદિ જીવનિકાય પ્રાણાતિપાત ક્રિયાના હેતુ જ હોય કે તેના વિરમણના હેતુઓ પણ હોય-એ સંબધે પ્રશ્ન કરે છે-'अत्थि णं भंते'!-डे मागवन्! वो 43 neuतिपातनी वि२ति २॥य छ त्याह. मी मधे कज्जइ-यिते में भतार प्रयोग तथा तनो भवति'-थायछे मेवोमर्थ सम४वो. भेट पाने प्रतियातना विरति थायछ? प्रातिपाताना વિરમણના વિષયભૂત છ કાયાદિનો પૂર્વે જ વિચાર કર્યો છે. માટે અહીં ફરી વિચાર કરતા નથી. પ્રાણાતિપાતથી માંડી માયામૃષા સુધીની વિરતિ જીવપદ અને મનુષ્યપદને વિષે કહેવી. બાકીના સ્થાનકોમાં ‘એ અર્થ સમર્થ નથી' એમ કહેવું. કારણ કે મનુષ્ય સિવાય બીજાને ભવનિમિત્તક સર્વવિરતિનો અભાવ છે. મિથ્યાદર્શન વિરમણના વિષયનો વિચાર કરતાં ‘સર્વદ્રવ્યોને વિષે” એમ કહ્યું છે, પણ ઉપલક્ષણથી સર્વ પર્યાયોને વિષે પણ સમજવું. કારણ કે જો એમ ન હોય તો એક દ્રવ્ય કે પર્યાયને વિષે મિથ્યાત્વ હોય તો તેને મિથ્યાદર્શનના વિરમણનો અસંભવ છે. કારણ કે–
"सूत्रोक्तस्यैकस्याप्यरोचनादक्षरस्य भवति नरः । मिथ्यादृष्टिः सूत्रं हि नः प्रमाणं जिनाभिहितम्" ॥
સૂત્રમાં કહેલા એક પણ અક્ષરથી અરુચિ થવાથી મનુષ્ય મિથ્યાદૃષ્ટિ થાય છે, કારણ કે જિનેશ્વરે કહેલું સૂત્ર અમને પ્રમાણ છે”—એવું શાસ્ત્રનું વચન છે. મિથ્યાદર્શનશલ્યનું વિરમણ એકેન્દ્રિય અને વિકસેન્દ્રિય સિવાય બાકીના જીવસ્થાનોમાં હોય છે, 48 मेन्द्रियामा डोतु नथी. ॥२५॥ "उभयाभावो पुढवाएसु" पृथिव्यामा प्रतिपयमान (सभ्य स्पने प्राप्त यता भने પ્રતિપન્નસમ્યક્તને પ્રાપ્ત થયેલા) એ બન્નેનો અભાવ છે–એવું શાસ્ત્રનું વચન છે. યદ્યપિ કોઇકબેઇન્દ્રિયાદિને કરણપર્યાપ્તાવસ્થામાં સાસ્વાદનસમ્યક્ત હોય છે, તો પણ તે મિથ્યાત્વને અભિમુખ થયેલા અને સમ્યક્તને પ્રતિકૂલ થયેલાને હોય છે માટે તેઓને પણ मिथ्याशनशल्यना वि२भएनो प्रतिषे५ यो छ, भाटे ते संबंधे सूत्रस२४३ छ-'जीवाणं मिच्छादसणसल्लवेरमणे कज्जति'? જીવોને મિથ્યાદર્શનશલ્યની વિરતિ હોય છે? ઇત્યાદિ. I/૧૩પ૯પ/l
||पावदाणविरएस जीवाईस कम्मपगडिबंधपरूवणं ।। पाणाइवायविरए णं भंते! जीवे कति कम्मपगडीओ बंधति? गोयमा! सत्तविहबंधए वा अट्ठविहबंधगे वा छव्विहबंधिए वा एगविहबंधगे वा अबंधए वा। एवं मणूसे विभाणियव्वे। पाणाइवायविरया णं भंते! जीवा कति कम्मपगडीओ बंधति? गोयमा! सव्वे वि ताव होज्जासत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य, अहवा सत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य अट्ठविहबंधगे य १, अहवा सत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य अट्ठविहबंधगा य २ अहवा सत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य छव्विहबंधगे य ३, अहवा सत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य छव्विहबंधगा य ४, अहवा सत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य अबंधगे य ५,अहवा सत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य अबंधगा य ६, अहवा सत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य अट्ठविहबंधगे य छव्विहबंधगे य १, अहवा सत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य अट्ठविहबंधगे य छव्विहबंधगा य २, अहवा सत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य अट्ठविहबंधगा य छव्विहबंधगे य ३, अहवा सत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य अट्ठविहबंधगा य छव्विहबंधगा य ४, अहवा सत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य अट्ठविहबंधगे य अबंधगे य १, अहवा सत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य अट्टविहबंधगे य अबंधगा य २, अहवा सत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य अट्ठविहबंधगा य अबंधगे य ३, अहवा सत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य अट्ठविहबंधगा य अबंधगा य ४।अहवा सत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य छव्विहबंधगे य अबंधगे य १, अहवा सत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य छव्विहबंधगे य अबंधगा य २, अहवा सत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य छव्विहबंधगा य अबंधगे य ३, अहवा सत्तविहंबंधगा य एगविहबंधगा य छव्विहबंधगा य अबंधगा य ४। अहवा सत्तविहबंधगा य एगविहबंधगा य अट्ठविहबंधगे य
_ 189