________________
श्री प्रज्ञापना सूत्र भाग १
पंचमं विसेसपयं अजीव पज्जवा
છે. એ પ્રમાણે ઉત્કૃષ્ટસ્થિતિવાળાના સંબંધમાં જાણવું. મધ્યમસ્થિતિવાળાના સંબંધમાં પણ એમજ સમજવું. પરન્તુ સ્થિતિ વડે ચતુઃસ્થાન પતિત હોય છે. જઘન્યસ્થિતિવાળા અનંતપ્રદેશિક અન્યોના સંબંધમાં પૃચ્છા. હે ગૌતમ! તેઓના અનન્ત પર્યાયો કહ્યા છે. હે ભગવન્! એમ શા હેતુથી કહો છો? હે ગૌતમ! જઘન્યસ્થિતિવાળો અનંતપ્રદેશિક સ્કન્ધ જઘન્યસ્થિતિવાળા અનન્તપ્રદેશિક સ્કન્ધની અપેક્ષાએ દ્રવ્યાર્થરૂપે તુલ્ય છે, પ્રદેશાર્થરૂપે સ્થાન પતિત છે, અવગાહનારૂપે ચતુઃસ્થાન પતિત છે, સ્થિતિ વડે તુલ્ય છે, વર્ણાદિ તથા આઠ સ્પર્શ વડે છસ્થાન પતિત છે. એ પ્રમાણે ઉત્કૃષ્ટસ્થિતિવાળાના સંબંધમાં જાણવું. મધ્યમસ્થિતિવાળાના સંબંધમાં પણ એમજ જાણવું. પરન્તુ સ્થિતિ વડે ચતુઃસ્થાન
पतित छ. ॥२८॥२७४॥ जहन्नगुणकालयाणं भंते! परमाणुपुग्गलाणं पुच्छा। गोयमा! अणंता पज्जवा पन्नत्ता। से केणटेणं भंते! एवं वुच्चइ? गोयमा! जहन्नगुणकालए परमाणुपुग्गले जहन्नगुणकालगस्स परमाणुपुग्गलस्स दव्वट्ठयाए तुल्ले, पएसट्टयाए तुल्ले, ओगाहणट्ठयाए तुल्ले, ठिईए चउट्ठाणवडिए, कालवन्नपज्जवेहिं तुल्ले, अवसेसा वण्णा नत्थि। गंध-रस-दुफासपज्जवेहिं य छट्ठाणवडिए। एवं उक्कोसगुणकालए वि। एवमजहन्नमणुक्कोसगुणकालए विणवरंसट्ठाणे छट्ठाणवडिए। जहन्नुगणकालयाणं भंते! दुपएसियाणं पुच्छा। गोयमा! अणंता पज्जवा पन्नत्ता। सेकेणटेणं भंते! एवं वुच्चइ? गोयमा! जहन्नगुणकालए दुपएसिएजहन्नगुणकालयस्स दुपएसियस्स दव्वट्ठयाए तुल्ले, परसट्ठयाए तुल्ले, ओगाहणट्ठयाए सिय हीणे सिय तुल्ले सिय अब्महिए। जइ हीणे पएसहीणे, अह अब्महिए पएसअन्महिए। ठिईए चउट्ठाणवडिए,कालवन्नपज्जवेहिं तुल्ले, अवसेसवण्णाइ-उवरिल्लचउफासेहि य छट्ठाणवडिए। एवं उक्कोसगुणकालए वि। अजहन्नमणुक्कोसगुणकालए वि एवं चेव, नवरंसट्ठाणे छट्ठाणवडिए। एवं जाव दसपएसिए, नवरं पएसपरिवड्डी ओगाहणा[ए] तहेव। जहन्नगुणकालयाणं भंते! संखिज्जपएसियाणं पुच्छा। गोयमा! अणंता पज्जवा पन्नत्ता।सेकेणटेणं भंते! एवं वुच्चइ? गोयमा!जहन्नुगणकालए संखिज्जपएसिए जहन्नगुणकालगस्ससंखिज्जपएसियस्स दव्वट्ठयाए तुल्ले,पएसट्टयाए दुट्ठाणवडिए,ओगाहणट्ठयाए दुट्ठाणवडिए, ठिईए चउट्ठाणवडिए, कालवन्नपज्जवेहिं तुल्ले, अवसेसेहिं वण्णाइ-उवरिल्लचउफासेहि य छट्ठाणवडिए। एवं उक्कोसगुणकालए वि। [एवं] अजहन्नमणुक्कोसगुणकालए वि, एवं चेव। नवरं सट्टाणे छट्ठाणवडिए। जहन्नगुणकालयाणं भंते! असंखिज्जपएसियाणं पुच्छा। गोयमा! अणंता पज्जवा पन्नत्ता। सेकेणद्वेणं भंते! एवं वुच्चइ? गोयमा! जहन्नुगणकालए असंखिज्जपएसिए जहन्नगुणकालगस्स असंखिज्जपएसियस्स दव्वट्ठयाए तुल्ले, परसट्ठयाए चउट्ठाणवडिए, ठिईए चउट्ठाणवडिए, ओगाहणट्ठयाए चउट्ठाणवडिए, कालवन्नपज्जवेहिं तुल्ले, अवसेसेहिं वण्णाइ-उवरिल्लचउफासेहि य छट्ठाणवडिए। एवं उक्कोसगुणकालए वि अजहन्नमणुक्कोसगुणकालए वि एवं चेव, नवरंसट्ठाणे छट्ठाणवडिए।जहन्नगुणकालयाणं भंते! अणंतपएसियाणं पुच्छा। गोयमा! अणंता पज्जवा पन्नत्ता।सेकेणटेणं भंते! एवं वुच्चइ? गोयमा। जहन्नगुणकालए अणंतपएसिए जहन्नगुणकालयस्स अणंतपएसियस्स दव्वट्ठयाए तुल्ले,पएसट्टयाए छट्ठाणवडिए, ओगाहणट्ठयाए चउट्ठाणवडिए, ठिईए चउट्ठाणवडिए, कालवन्नपज्जवेहिं तुल्ले, अवसेसेहिं वन्नादि-अट्ठफासेहि य छट्ठाणवडिए। एवं ठक्कोसगुणकालए वि। अजहन्नमणुक्कोसगुणकालए वि एवं चेव, नवरंसट्ठाणे छट्ठाणवडिए। एवं नील-लोहियहालिद्द-सुकिल्ल-सुब्मिगंध-दुब्मिगंध-तित्त-कडुय-कसाय-अंबिल-महुररसपज्जवेहि यवत्तव्वया भाणियव्वा, नवरं परमाणुपोग्गलस्स सुब्मिगंधस्स दुब्मिगंधो न भण्णइ, दुब्मिगंधस्स सुब्भिगंधो न भण्णइ, तित्तस्स .290