Pragnapana Sutra Part 01

SR No.: 005761
Original Sutra Author: N/A
Author: Munichandrasuri, Jayanandvijay
Publisher: Guru Ramchandra Prakashan Samiti
Total Pages: 554
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati & agam_pragyapana
File Size: 15 MB

Page 123

प्रथम पद बायर वणस्सइकाय जीव पन्नवणा
श्री प्रज्ञापना सूत्र भाग १
તંબી, ત્રપુષી-કાકડો, એલવાલુંકી–એક જાતની કાકડી, ઘોષાતકી (કડવી ઘીસોડી), પંડોલા, પંચાગુલિકા, નીલીગળી, કંડૂઇયા, કહુઈયા, કંકોડી, કારેલી, સુભગા-મોગરાની જાતિ, કુયધાય, વાગુલીયા, પાવવલ્લી, દેવદાલી (કુકડવેલ), અપ્લોયાઆસ્ફોટા-અનામૂળ, અતિમુક્ત, નાગલતા-નાગરવેલ, કૃષ્ણા–જટામાંસી, સૂરવલ્લી-સૂર્યવલ્લી-સુરજમુખીની વેલ, સંઘઠ્ઠા, સુમણસા, જાસુવણ, કુવિંદવલ્લી, મુદિયા-મૃદ્ધિકા-દ્રાક્ષના વેલા, અંબાવલ્લીઆમ્રવલ્લી, ક્ષીરવિદારિકા, જયંતી, ગોપાલી-શ્વેત સારિવા, પાણી, માસાવલ્લી-માલપર્ણા (“નામાનિ નોજે તુ “પાવન' કૃતિ fસદ્ધિ /ર૦૦ નિયટુ'') ગુંજાવલ્લી-ચણોઠીની વેલ, વચ્છાણી-વત્સાદની-ગજપીપર, શશબિન્દુ, ગોત્તકુસિયા (ગોત્રસ્પર્શિકા), ગિરિકર્ણિકા (ગરણી), માલુકા, અંજનકી, દલિફોલ્લઈ (દધિપુષ્યિકા), કાકણી, મોગલી, અર્કબોદિ
અને તે સિવાયની બીજા તેવા પ્રકારની વનસ્પતિ હોય તે વલ્લિઓ જાણવી. એ પ્રમાણે વલ્લિઓ કહી./૩૭ll से किं तं पव्वगा? पव्वगा अणेगविहा पन्नत्ता। तं जहा-इक्खू य इक्खुवाडी वीरण' तह एक्कडे भमासे' या सुंठे [बासरे य वेत्ते तिमिरे सतपोरग-णले य ॥१।। वंसे वेलू कणए कंकावंसे य चाववंसे या उदए कुडए विमए कंडावेलू य कल्लाणे ।।३।।जे यावऽन्ने तहप्पगारा। सेत्तं पव्वगा।।सू०-३८।। (સૂ) પર્વગ (પર્વવાળી) વનસ્પતિ કેટલા પ્રકારે છે? પર્વવાળી વનસ્પતિ અનેક પ્રકારની કહી છે. તે આ પ્રમાણે-ઈલ,
ઈશુવાટિકા, વીરણ–વાળો, ઇક્કડ-ઇસ્કટ, માસ, સુંઠ, શર, વેત્ર-નેતર, તિમિર, શતપોરક, નલ (બ), વાંસ, વેણુ-વાંસની જાત, કનક-વાસની જાત, કકવિંશ, ચાપવંશ, ઉદગ, કુડગ, વિમત, કંડાવેણુ, અને કલ્યાણ, તથા તે
સિવાયની બીજી તેવા પ્રકારની હોય તે પર્વવાળી વનસ્પતિ જાણવી. એમ પર્વવાળી વનસ્પતિ કહી. ૩૮ से किं तं तणा? तणा अणेगविहा पन्नता। तं जहा-सोडय'-भतिय[सेडिय गंतिय]-होत्तिय-दब्म-कुसे पव्वए य पोडइला[पाडइला]। अज्जुण असाढए रोहियंसे सुय-वेय-खीर-भुसे ॥१।। एरंडे कुरुविंदे 'करकरकक्खड] मुट्टे सुंठे] तहा विभंगाविसंगू या महुरतण-छुरय[भुणय]-सिप्पिय बोद्धव्वे सुंकलितणा य ॥२॥जे यावऽन्ने તમારા સે રં તVIIટૂ-રૂil. (મૂળ) તૃણો કેટલા પ્રકારના કહ્યા છે? તૃણો અનેક પ્રકારના કહ્યા છે. તે આ પ્રમાણે—સેડિય, ભંતિય, હોત્તિય, દર્ભ, કુશ,
પવય, પોડઇલ, અર્જુન, આષાઢક, રોહિતાંશ, સુય, વય, તીર, ભુસ, એરંડ, કુરુવિંદ, કરકર, મુક, વિભંગુ, મધુર, - તૃણ, દૃશ્ય, સિધિય, સંકલીતૃણ, અને તે સિવાયના બીજા તેવા પ્રકારના હોય છે. એ પ્રમાણે તૃણો કહ્યા./૩૯ll से किंतं वलया? वलया अणेगविहा पन्नत्ता।तंजहा-ताल-तमाले तक्कलि तेयलीसाली[सारे] यसारकल्लाणे। सरले जावति केतइ कदली तह 'चम्मरुक्खे य ।।१।। भुयरुक्ख-हिंगुरुक्खे लवंगरुक्खे य होइ बोद्धव्वे। पूयफली खज्जुरी बोद्धव्वा णालिएरी य ।।२।।जे यावऽन्ने तहप्पगारा। से तं वलया।।सू०-४०।। (મૂ૦) વલય વનસ્પતિ કેટલા પ્રકારની કહી છે? વલય વનસ્પતિ અનેક પ્રકારની કહી છે. તે આ પ્રમાણે–તાડ, તમાલ,
તકલિ, તોયલી, સાલી-શાલ્મલી, સારકલ્લાણ, સરલ-ચીડ, જાવતી, કેતકી, કેળ, ચર્મવૃક્ષ, ભુજવૃક્ષ-ભાજપત્રવૃક્ષ, હિંગુવૃક્ષ, લવંગવૃક્ષ, પૂગફલી (સોપારી), ખજૂરી, નાળીએરી, અને તે સિવાયની બીજી તેવા પ્રકારની હોય તે વલય
વનસ્પતિ જાણવી. એમ વલય વનસ્પતિ કહી.irdoll. से किंतं हरिया? हरिया अणेगविहा पन्नत्ता।तंजहा-"अज्जोरुह-वोडाणे हरितगतह तंदुलेज्जग तणे यावत्थुलपारग-मज्जार पाई बिल्ली य पालक्का पालंका] ॥१॥दगपिप्पली य दव्वी सोत्थिय-साए तहेव मंडुक्की। मूलग૧. વળી ત–આ.સ. ૨. અમારે ય આ. સ; ૩. દિવ-તિ આ. સ૪. નર હું આ. સ.; ૫. વિ શાં. સા. ૬. થર્મવલે
૧ આ.સ.; ૭. ખોર શાં. સા; ૮. સોનિય આ. સ.
- 47