Avashyak Niryukti Part 06

SR No.: 005758
Original Sutra Author: N/A
Author: Aryarakshitvijay
Publisher: Vijay Premsuri Sanskrit Pathshala
Publication Year: 2010
Total Pages: 442
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati & agam_aavashyak
File Size: 10 MB

Page 305

૨૯૨
* आवश्यऽनियुक्ति • हरिभद्रीयवृत्ति • सभाषांतर (भाग-१)
अज्झोववन्नो, अज्जं हिज्जो लएमित्ति अच्छइ, अण्णया पहाविओ गिण्हामित्ति उडगकट्टे आवडिओ, पडिओ चिंते - धिद्धी इहलोए फलं परलोए न नज्जइ किं होतित्ति संबुद्धो, ओहिनाणं भणइभविव्वं भो खलु सव्वकामविरत्तेणं, अज्झयणं भासइ, धूया विरत्तेण संजतीण दिण्णा, सोवि सिद्धो । सावि सिद्धा एवं सव्वकामविरज्जिएण जोगा संगहिया भवंति । सव्वकामविरत्तयति 5 गयं २२ । इयाणि पच्चक्खाणेत्ति, पच्चक्खाणं च दुविहं- मूलगुणपच्चक्खाणं उत्तरगुणपच्चक्खाणं. च, मूलगुणपच्चक्खाणे उदाहरणगाहा—
कोडीवरिसचिलाए जिणदेवे रयणपुच्छ कहणा य । साएए सत्तुंजे वीरकहणा य संबोही ॥१३११ ॥
व्याख्या कथानकादवसेया, तच्चेदं - साएए सत्तुंजए राया, जिणदेवो सावगो, सो 10 दिसाजत्ताए गओ कोडीवरिसं, ते मिच्छा, तत्थ चिलाओ राया, तेण तस्स रयणाणि पण्णागारो જોતો) રહે છે. એકવાર તે તાપસપિતા કન્યાને પકડું એવા આશયથી એ તરફ દોડે છે, પરંતુ ઝુંપડીનાં લાકડાં સાથે અથડાવાથી નીચે પડેલો તે વિચારે છે કે— ધિક્કાર છે મને. (આવું અકાર્ય કરવા જતા હું લાકડાં સાથે અથડાઈને પડ્યો એ તો) આલોકનું ફળ મળ્યું પરલોકમાં કોણ જાણે ठेवु इज प्राप्त थशे ?” ते प्रतिजोष पाभ्यो अवधिज्ञान प्राप्त थयुं. ते (सोडोने) उहे छे 15 “સર્વકામોમાં વિરક્ત થવા જેવું છે.” અધ્યયન કહે છે. (અર્થાત્ સર્વકામવિરક્તનામના અધ્યયનની રચના કરીને તેની દેશના આપે છે.) વિરક્ત થતાં તેણે પોતાની દીકરી સાધ્વીજીઓને સોંપી દીધી. પોતે સિદ્ધ થયો. દીકરી પણ સિદ્ધ થઈ. આ પ્રમાણે સર્વકામવિરક્તથી યોગો સંગૃહીત થાય છે. 'सर्वाभविरस्तता' द्वार पूर्ण थयुं ॥१३१०||
અવતરણિકા : હવે પચ્ચક્ખાણ’ દ્વાર જણાવે છે. પચ્ચક્ખાણ બે પ્રકારે છે મૂળગુણ 20 પચ્ચક્ખાણ અને ઉત્તરગુણપચ્ચક્ખાણ. મૂળગુણપચ્ચક્ખાણને વિશે ઉદાહરણગાથા
ગાથાર્થ : કોટીવર્ષનામનો દેશ – ચિલાતરાજા – જિનદેવશ્રાવક – રત્નોની પૃચ્છા – કથન સાકેતનગરમાં શત્રુંજયરાજા – વીરપ્રભુની દેશના – ચિલાતરાજાનો પ્રતિબોધ. ટીકાર્થ : ગાથાની વ્યાખ્યા કથાનકથી જાણવી. તે આ પ્રમાણે –
* (૨૩) ‘મૂળગુણપચ્ચક્ખાણ' ઉપર ચિલાતરાજાનું દૃષ્ટાન્ત સાકેતનગરમાં શત્રુંજયરાજા હતો. જિનદેવશ્રાવક હતો. તે કોટીવર્ષનામના દેશમાં દેશાટન ५९. अध्युपपन्नः, अद्य श्वो लास्यामीति तिष्ठति, अन्यदा प्रधावितो गृह्णामीति उटजकाष्ठे आपतितः, पतितश्चिन्तयति- धिग् धिग् इहलोके फलं परलोके न ज्ञायते किं भविष्यतीति संबुद्धः, अवधिज्ञानं, भणति - भवितव्यं भोः खलु सर्वकामविरक्तेन, अध्ययनं भाषते दुहिता विरक्तेन संयतीभ्यो दत्ता, सोऽपि सिद्धः साऽपि सिद्धा । एवं सर्वकामविरक्तेन योगाः संगृहीता भवन्ति । सर्वकामविरक्ततेति गतं, इदानीं 30 प्रत्याख्यानमिति, प्रत्याख्यानं च द्विविधं - मूलगुणप्रत्याख्यानमुत्तरगुणप्रत्याख्यानं च, मूलगुणप्रत्याख्याने उदाहरणगाथा - साकेते शत्रुञ्जयो राजा, जिनदेवः श्रावकः स, दिग्यात्रया गतः कोटीवर्षं, ते म्लेच्छाः, तत्र चिलातो राजा, तेन तस्मै रत्नानि पण्याकारो
25