________________
અમ પ્રસ્તાવ-પહેલા ગુણવ્રત ઉપર જિનપાલિતનો કથા.
૪૭૭
“જગતના મધ્યભાગને ભરીને શુ' અકાળે પણ રાત્રિને ઉત્પન્ન ન કરે ? તેથી કરીને હે ભદ્ર! તારે ગુરુ સંબધી આ પ્રમાણે એલવુ ચેગ્ય નથી, અને આવુ. વચન અત્યંત પાપને ઉત્પન્ન કરનાર હૈાવાથી મારે સાંભળવુ' પણ ચેગ્ય નથી. વળી તેં જે કહ્યું કે-વ્રતના લેાપથી ઉત્પન્ન થયેલા પાપને શમાવવા માટે પાછળથી પ્રાયશ્ચિત્તનું સેવન કરજે એમ કહ્યું તે અયુક્ત છે; કેમકે જે કરવાથી વ્રતને લેપ થાય તે કાર્ય પ્રથમથી જ કરવું ચેગ્ય નથી. અને તે વ્રતના લેપ કર્યો પછી પ્રાયશ્ચિત્તાદિકના જે વ્યાપાર કરવા તે નિષ્ફળ છે. સહસાત્કારથી અને નાભાગથી વ્રતનું મલિનપણું થયું હોય, તે તેનું પ્રાયશ્ચિત્ત થઇ શકે છે, પરંતુ પ્રથમથી જ જાણતાં છતાં જે વ્રતના લાપ કરે છે તેને તે પ્રાય શ્ચિત્ત નિષ્ફળ છે.” આ પ્રમાણે તેણે કહ્યું ત્યારે તે દેવ મનમાં હર્ષ પામ્યા, તેથી તેણે પેાતાનું ‘વિશિષ્ટ રૂપ ધારણ કર્યું. ચલાયમાન મણિના કુંડલેના નિર્મળ કિરણાવડે તેનું ગંડસ્થળ બ્યાસ થયું. આ રીતે તે પ્રગટ થઇને સ્નેહ સહિત બે હાથ જોડી આ પ્રમાણે કહેવા લાગ્યા કે—“હે શ્રાવક ! તને ધન્ય છે કે જે તું આ પ્રમાણે વ્રતમાં નિશ્ચળ છે. હું દેવ છું. તારા સત્ત્વની પરીક્ષા કરવા માટે હમણા પ્રાપ્ત થયા છું, અને હવે તારા પર તુમાન થયા છું તેથી કહે` તને શુ' આપું ? ” જિનપાલિતે કહ્યું-“જિનેશ્વર અને મુનિરાજના ચરણુની પૂજાના પ્રભાવે કરીને મારે સર્વ પરિપૂર્ણ છે. અહી' મારે કાંઈ પણ માગવાનું છે નહી.” ત્યારે દેવે કહ્યું- ધર્મને વિષે જેનું આવુ નિશ્ચળપણુ છે તે તું કૃતાર્થ જ છે, તે પણ હે મહાસત્ત્વ ! મારા પર અનુગ્રહ કરીને વિષના દોષને નાશ કરવામાં નિપુણ આ રત્નને તું ગ્રહણુ કર.” એમ કહી તેને રત્ન આપી દેવ અદૃશ્ય થયે.
ત્યારપછી તે જિનપાલિત પણ તે રત્ન ગ્રહણ કરી તથા ઘી વિગેરેના પાત્રા ગ્રહણ કરી, કેટલુંક ખીજા વાણીયાઓને આપીને પેાતાના નગરમાં ગયા. ત્યાં તે કેટલાક દિવસ રહ્યો તેટલામાં એક દિવસ તે રાજાની રાણી મદનમ ́જૂષા શયનગૃહમાં સુખે સૂતી હતી તેને સર્પ ડસ્યા, તેથી તે તત્કાળ ચેતના રહિત થઇ ગઈ. તે જોઈ વિક્રમસેન રાજા આકુળવ્યાકુળ થયે. ગાડિક મંત્રના જાણુનારાને ખેલાવ્યા. તેઓએ મંત્ર-તંત્રના ઉપચારા કર્યાં, પરંતુ તેણીને કાંઇ પણ વિશેષ થયું નહી' ( અસર થઈ નહી). ત્યારે તેઓએ તેણીના ત્યાગ કર્યાં. પછી તેણીના ગાઢ સ્નેહથી માહુ પામેલા રાજાએ પડડુ વગડાવ્યે, અને આદ્યેષણા કરાવી કે-“જે માણસ રાણીને ઉડાડે ( જીવાડે ) તેને હું... ગામ અને નગરની સમૃધ્ધિવાળા અર્ધ રાજ્યને