________________
અષ્ટમ પ્રસ્તાવ-ચતુર્થવ્રત અંતર્ગત શુભંકર કથા.
માલવ દેશમાં પ્રખ્યાત કીર્તિવાળી ચક્રપુરી નામની નગરી છે. તેમાં ઘણા વણિકજનેને ચક્ષુરૂપ અને ઘણા દ્રવ્યના સમૂહવાળો સમદત્ત નામને શ્રેષ્ઠી હતો. તેને સાત પુત્ર ઉપર અનેક સેંકડો માનતાથી ઉત્પન્ન થયેલી એક દેવશ્રી નામની નાની પુત્રી હતી. તે અત્યંત રૂપવાળી યૌવનવયને પામ્યા છતાં પણ તથા પ્રકારના વરને અભાવે કાળને નિગમન કરતી હતી. તે સમયે તે નગરીની સમીપે ઉછળતા મેટા તરંગવડે કાંઠાને દબી નાખનાર અને અનેક પક્ષીઓના કુળવડે દિશાઓના આંતરાને વાચાળ કરનાર યમૂના નામની મોટી નદીના ઈશાન ખૂણામાં એક શુભંકર નામને લૌકિક તપસ્વી રહેતા હતા. તે વેદ, પુરાણ, ભારત અને રામાયણની કથા કહેવામાં જ્ઞાન અને વિજ્ઞાનવડે નિપુણ હતું, પિતાના દર્શન(મત)ને અર્થવિસ્તાર કરવામાં તત્પર હતા, તેને યશ સર્વત્ર પ્રખ્યાત હતું અને સર્વ ભાગવત મતના મુનિઓમાં પ્રધાન (મુખ્ય) હતે. વળી તે તપવડે, વચનની સુંદરતાવડે, ભવિષ્યના જ્ઞાનવડે અને લોકોના સંમત પણ વડે સમગ્ર નગરના મનુ વ્યને અત્યંત પૂજ્ય હતે. એકદા તેના ગુણસમૂહવડે જેનું હૃદય વશ થયું હતું એવા તે સેમદત્ત શ્રેણીએ તેને ભેજન કરવા માટે પિતાને ઘેર આમંત્રણ કર્યું. તેના વચનના ઘણા આગ્રહને લીધે તે કેટલાક શિષ્યોના પરિવાર સહિત ભજન સમયે તેને ઘેર ગયે. તેને પરિવાર સહિત સમ દત્ત મટી લક્તિથી નમસ્કાર કર્યા પછી સાફ કરેલા અને લીપેલા ઘરના એક ભાગમાં તેને આસન આપ્યું. ત્યાં તે બેઠે. શ્રેષ્ઠીના પુત્રોએ મોટા આદરથી તેના પાદ ધેયા, તથા તેની પાસે સુવર્ણમય અનેક કળા અને છીપલીઓમાં સુગંધી દ્રવ્ય ભરીને મૂક્યા. પછી અત્યંત ભક્તિના સમૂહથી ભરેલા ચિત્તવાળ શ્રેણી પોતે જ વિવિધ પ્રકારના શાક સહિત ઘણા ખાંડ, ખાજા વિગેરે મનહર રસાઈ પીરસવા લાગ્યો. તે વખતે વાગતા મણિના નપુરના શબ્દવડે દિશાઓના આંતરાને વાચાળ કરતી, હાર, અર્ધહાર, કુંડળ, કટક, અંગદ અને રસના (કંદેરા) વિગેરે આભરણે વડે શરીરને અલંકૃત કરી, દિવ્ય ચીનાંક (રેશમી વસ્ત્ર) ને શરીરે ધારણ કરતી તે શ્રેણીની પુત્રી દેવશ્રી પિતાના હાથમાં સુવર્ણના દંડવાળા વીંઝણાને ધારણ કરી ભેજન કરતા તે મુનિને વીંઝવા લાગી. આ અવસરે તેણીને અભિલાષા સહિત જોઈને શુભંકર તપસ્વીનું હૃદય તત્કાળ પ્રગટ થયેલા કામદેવરૂપી અગ્નિવડે પ્રદીપ્ત થયું. તેથી તે વિચાર કરવા લાગે કે