________________
અષ્ટમ પ્રસ્તાવ-નંદિષેણ દીક્ષાવણન.
૪૩૩ કરવાની ઈચ્છાવાળા તે મહાત્માએ છઠ્ઠનું પારણું આવ્યું ત્યારે શિક્ષા લેવા માટે એકલા જ અનાગ(અજ્ઞાનપણા)ના દેષથી સહસા વેશ્યાના ઘરમાં પ્રવેશ કર્યો અને ધર્મલાભ કહ્યો. તે વખતે વેશ્યાએ હાંસી સહિત તેમજ વિકાર સહિત કહ્યું કે-“ હે સાધુ! દ્રવ્યલાભ મૂકીને મારે ધર્મલાભવડે કાંઈ કાર્ય નથી.” તે સાંભળીને “ અહો ! આ મૂખે સ્ત્રી હમણાં મને પણ કેમ હસે છે ?” એમ વિચારીને તેણે પિતાના તપની લબ્ધિવડે તત્કાળ છાપરાના એવા ઉપર રહેલા તૃણને ખેંચીને ઘણો મોટો રનને ઢગલો પાડ્યું, અને આ દ્રવ્યલાભ” એમ કહી નીકળી ગયા. તે જોઈ તેણીએ આનંદ સહિત કહ્યું કે-“હે ભગવન! આ દુષ્કર તપનું આચરણ મૂકી ઘો અને મારા સ્વામી થાઓ; નહિ તે હું મારા જીવન નાશ કરીશ.” આ પ્રમાણે તેણીએ ફરી ફરીથી કહ્યું ત્યારે ભાવિત મતિવાળા છતાં પણ, તપવડે શેષિત અંગવાળા છતાં પણ અને વિષયને દેષ જાણતા છતાં પણ કર્મના વશથી ભગ્ન પરિણામવાળા થઈને તેમણે તેણીનું વચન અંગીકાર કર્યું. વિશેષ એ કે-“જે હું હંમેશાં દશ અથવા તેથી અધિક ભવ્ય પ્રાણીઓને પ્રતિબંધ ન કરું તે વિષની જેમ વિષયને ત્યાગ કરીશ.” એવી પ્રતિજ્ઞા તેણે ગ્રહણ કરી. પછી દેવતાના અને જગદુગુરુના પણ તે વચનને ચિંતવતા તેણે મુનિવેષનો ત્યાગ કર્યો, અને તે મહાત્મા વેશ્યાના ઘરમાં રહ્યા. ત્યાં તે વિષયસુખને ભેગવવા લાગ્યા, તથા ધર્મકથાવડે ભવ્ય પ્રાણીઓને બંધ કરીને તેમને પ્રવજ્યા ગ્રહણ કરવા માટે જિદ્રની પાસે મોકલવા લાગ્યા. હવે એકદી કદાચિત્ ભગના પળવાળું કર્મ ક્ષીણ થયું ત્યારે તેની બુદ્ધિ વૈરાગ્યને પામી, એટલે તે આ પ્રમાણે વિચાર કરવા લાગ્યા.
સાંસારિક સુખ તુચ્છ છે, આયુષ્ય વીજળી જેવું ચપળ છે, યુવાવસ્થા ક્ષણભંગુર છે અને શરીર રોગો વડે વ્યાપ્ત છે, તથા ધર્મની સામગ્રી મળવી દુર્લભ છે. જેણે શિયળવ્રત ખંડિત કર્યું હોય તેમને નિરંતર દુસહ દુખે આવી પડે છે. આ પ્રમાણે હેવાથી હવે મારે અહીં રહેવું યોગ્ય નથી.” એમ વિચારીને પછી તેણે જગદ્ગુરુની પાસે જઈ ફરીથી પ્રવ્રજ્યા ગ્રહણ કરી અને પિતાના દુશ્ચરિત્રની આલેચના કરી, જિતેંદ્રની સાથે વિચારવા લાગ્યા. ત્યારબાદ ભાવ સહિત ચિરકાળ સુધી દીક્ષા પર્યાયનું પાલન કરી તે નંદિષેણ સાધુ કાળ કરીને દેવપણું પામ્યા.
હવે અહીં તે સુદાઢ નામના નાગકુમાર દેવે પ્રથમ ભગવાન વહાણ ઉપર ચડ્યા હતા ત્યારે તેને ઉપસર્ગ કર્યા હતા, તે આયુષ્યને ક્ષય થયે * ૫૫