________________
અષ્ટમ પ્રસ્તાવ-પ્રભુએ આપેલ ધર્મદેશના.
૩૬૯
^^^^^
^
એ સર્વને સાધારણ (સમજી શકાય તેવી), જળભરેલા મેઘની ગજેના જેવી ગંભીર, એક જન પ્રમાણ ક્ષેત્રમાં પ્રસરવાની શક્તિવાળી તથા જાણે અમૃતની વૃષ્ટિ હોય તેમ સર્વ ભવ્ય પ્રાણીઓના સંતાપને શાંત કરનારી વાણીવડે ધર્મદેશના આપવા પ્રવર્યા. કેવી રીતે ? તે કહે છે
જે પ્રકારે પ્રાણવધાદિકથી ઉત્પન્ન થયેલા પાપસમૂહવડે ભારવાળા થયેલા જી લેઢાના ગોળાની જેમ તત્કાળ ભવસાગરમાં ડૂબી જાય છે, જે પ્રકારે જ્ઞાન, દર્શને અને ચારિત્ર સેવવાવડ (પ્રાણુઓ) શીધ્રપણે શુદ્ધ થાય છે અને સ્વર્ગ તથા મોક્ષની સુખપરંપરાને પામે છે, જે પ્રકારે મિથ્યાત્વવડે જેના વિવેકરૂપી નેત્ર આચ્છાદિત થયા છે એવા પ્રાણીઓ કદાપિ સમગ્ર દેષ રહિત સાચા દેવ, ગુરૂ અને ધર્મપદને જાણતા નથી, જે પ્રકારે ગૃહના કાર્યમાં આસક્ત થયેલા અને કામભેગના સુખવડે અતૃપ્ત થયેલા મુગ્ધ જીવે મનુષ્યપણું પામીને પણ થોડા વડે જ (અ૫સુખે કરીને જ) તે મનુષ્યપણું હારી જાય છે, જે પ્રકારે પ્રમાદમાં તત્પર રહેવાથી ઘણું જીવે રક્ષણ અને શરણ રહિત થઈને નરકને વિષે દહન, ભેદન વિગેરે દુઃખને પામે છે, જે પ્રકારે પંચ મહાવ્રતરૂપી બખ્તરવડે ગુપ્ત શરીરવાળા પ્રાણીઓ સુર અને અસુરવડે પણ જીતી ન શકાય તેવા અત્યંતર શત્રવર્ગ(ક્રોધાદિક)ને કીડા માત્રમાં જ દળી નાંખે છે, તથા વળી જે પ્રકારે શત્રુ—મિત્ર, મણિ-કાંકરો તથા સુખ-દુઃખમાં તુલ્ય ચિત્તવાળા પ્રાણુઓને દેવથકી પણ ઘણું અધિક સુખ પ્રાપ્ત થાય છે તે પ્રકારે જગદ્ગુરૂ શ્રીજિનેશ્વરે હર્ષના સમૂહથી ભરાયેલી અને નર, તિર્યંચ તથા દેવ સમૂહવડે વ્યાપ્ત એવી 'સભામાં જગતને મધ્યે શ્રેષ્ઠ ધર્મ કહ્યા તે વખતે જિનેશ્વરના વચનરૂપી અમૃતનું પાન કરવાથી તે આખી સભા પથ્થરમાં ટાંકણવડે જાણે કેલરી હોય અથવા દઢ વાલેપવડે ઘડી (વ્યાપ્ત કરી) હોય તેમ નિશ્ચલ થઈ ગઈ. તથા વળી નિમેષ રહિત નેત્રવડે જિનેશ્વરના મુખને જેતા તિર્યંચ અને મનુષ્યના સમૂહ દેવપણાની લક્ષ્મીને વર્યા (પામ્યા) હોય તેમ શોભતા હતા.
તે સમયે આ તરફ તે (મધ્યમા) નગરીમાં અત્યંત ધન-ધાન્યની સમૃદ્ધિવાળા, બ્રાહ્મણના ષટકર્મ કરવામાં તત્પર અને પોતાના શાસ્ત્રમાં કહેલા ધર્મમાં નિશ્ચલ ચિત્તવાળો સેમિલિ નામને બ્રાહ્મણ રહેતું હતું. સ્વર્ગની ઇરછાવાળા તેણે તે નગરીની બહારના ભાગમાં યજ્ઞ આરંભ્ય હતું, તેથી તેણે દર