________________
tout
ચતુર્થ પ્રસ્તાવ-પ્રભુનું દીક્ષા કલ્યાણક. - બાજુ બેઠે. એટલે કુલવૃદ્ધાનું પૂર્વોક્ત વચન સ્વીકારતાં ભગવતે પોતે પાંચ મુષ્ટિથી લેચ કર્યો. ત્યાં પ્રભુના હાથમાં રહેલા કેશ ઈંદ્ર જરા શરીર નમાવી પિતાના દેવદૂષ્યના છેડામાં લીધા. પછી અનુક્રમે લેચ-કમ નિવૃત્ત થતાં પ્રભુની આજ્ઞા લઈ, મેઘપટલ સમાન શ્યામ અને દુર્જન હૃદયની જેમ કુટિલ તે કેશને તેણે ક્ષીરસાગરમાં નાખ્યા. ત્યાં દિવ્ય વાદ્ય-નાદ અને મનુષ્યના મંગલદુગારને ધ્વનિ બંધ કરવામાં આવ્યું. એટલે માગશરની કૃષ્ણ દશમીએ પાછલા પહેરે હસ્તત્તર નક્ષત્ર વર્તાતાં સ્વયં બુદ્ધ પ્રભુ પિતે-“સિદધેને નમસ્કાર થાઓ” એમ ત્રણ વાર કહી હું સામાયિક આદરૂં છું અને સાવદ્ય યુગને ત્રિવિધ ત્રિવિધ સિરાવું છું તેમજ ચારિત્ર અંગીકાર કરૂં છું.” આ વખતે આકાશમાં રહેલા તથા ભૂમિતલપર રહેલા દેવ, દેવી, વિદ્યાધર તથા મનુષ્યએ ભગવંતની ચોતરફ, ઝંકાર કરતા ભમરયુક્ત સકલ જીવ–કને સુગંધી કરનાર તથા આકાશતલને પીંગલ બનાવનાર એ પ્રવર વાસક્ષેપ ઉડાવ્યું, તેમજ ભારે ધૂમ-શિખાથી દિશાઓને આચ્છાદિત કરનાર અને બળતા અગરૂ, કરતૂરી, અંબર, કપૂરના ધૂપવાળી ધૂપધાનીઓ સ્થાને સ્થાને મૂકવામાં આવી અને ભુવનનાં ખાલી ભાગને પૂરનાર જય જયારવ ઉછળી રહ્યો. એવામાં વસ્ત્ર, ભૂષણ અને પુષ્પને તજનાર એવા ભગવંતના વામ અંધપર પુરંદરે અદૂષિત દેવદૂષ્ય વસ્ત્ર મૂકયું. એમ અસાધારણ શ્રમણ્યને માટે ભાર જિનેશ્વરે ઉપાડતાં જાણે સહાય કરવા આવ્યું હોય તેમ મનઃ પર્યાવજ્ઞાન ઉત્પન્ન થયું. પોતાની ભુજારૂપ પરિધાને અવલંબી મહના મહાભ્યને અત્યંત પરાસ્ત કરનાર અને મેરની જેમ નિષ્કપ એવા સ્વામી કાયોત્સર્ગ રહ્યા એટલે ચતુર્વિધ દે, નગરજને અને રાજા ભક્તિથી પ્રભુને નમીને પોતપોતાના સ્થાન પ્રત્યે પાછા ફર્યા.
એ પ્રમાણે ઉત્તમ ગુણ-ગણથી વર્ધમાન, સ્વર્ગ–મેક્ષની લહમીના નિવાસ(વનસમાન શ્રી વર્ધમાન સ્વામીના ચારિત્રમાં ગર્ભાવતાર, જન્મ અને દીક્ષાકલ્યાણુકેના કથનવડે પ્રતિબદ્ધ એ આ ચતુર્થ પ્રસ્તાવ સંપૂર્ણ થયે.