________________
મનુષ્યોની સ્થિતિ :
મનુષ્યોની સ્થિતિ અને ગર્ભજ મનુષ્યોની સ્થિતિ જઘન્ય અં. મુ.ની છે અને ઉત્કૃષ્ટ ૩ પલ્યની છે. તેના પર્યાપ્તાની સ્થિતિ જધન્ય અં. મુ.ની છે અને ઉત્કૃષ્ટ અં. મુ. ઓછી ૩ પલ્યની છે. સમૂચ્છિમ મનુષ્યો પર્યાપ્તા થતા જ નથી. તેથી સંમૂચ્છિમ મનુષ્યના અપર્યાપ્તા અને ગર્ભજ મનુષ્યના અપર્યાપ્તાની સ્થિતિ જઘન્ય અને ઉત્કૃષ્ટ અં. મુ.ની છે.
મનુષ્ય સ્ત્રીઓની′ ક્ષેત્રની અપેક્ષાએ સ્થિતિ જઘન્ય અં. મુ.ની છે અને ઉત્કૃષ્ટ ૩ પલ્યોપમની છે. ધર્માચરણની અપેક્ષાએ જઘન્ય અં. મુ. અને ઉત્કૃષ્ટ દેશે ઉણી પૂર્વ ક્રોડીની છે.
કર્મભૂમિની મનુષ્ય સ્ત્રીઓની ભરત ઐરવતના કર્મભૂમિની મનુષ્ય સ્ત્રીઓની સ્થિતિ જઘન્ય અં. મુ. અને ઉત્કૃષ્ટ ૩ પલ્યની છે. ધર્માચરણની અપેક્ષાએ જઘન્ય અં. મુ. અને ઉત્કૃષ્ટ દેશે ઉણી પૂર્વક્રોડીની છે. પૂર્વ વિદેહ, પશ્ચિમ વિદેહના કર્મભૂમિના મનુષ્ય સ્ત્રીઓના ક્ષેત્રની તેમ જ ધર્માચરણની અપેક્ષાએ જધન્ય અં. મુ.ની અને ઉત્કૃષ્ટ દેશે ઉણી પૂર્વક્રોડીની સ્થિતિ છે.
અકર્મભૂમિની મનુષ્ય સ્ત્રીઓની સ્થિતિ જન્મ અપેક્ષાએ જઘન્ય દેશે ઉણા પલ્યની અને ઉત્કૃષ્ટ ત્રણ પલ્યની છે. સંહરણ અપેક્ષાએ જઘન્ય અં. મુ.ની છે અને ઉત્કૃષ્ટ દેશે ઉણા પૂર્વ કોટીની છે સંહરણ અપેક્ષાએ ૩૦ અકર્મભૂમિ અને ૫૬ અંતરદ્વીપમાં ઉપર બતાવ્યા પ્રમાણે જ સ્થિતિ સમજવી.
હેમવત અને ઐરણ્યવત અકર્મભૂમિના મનુષ્યની સ્થિતિ જન્મની અપેક્ષાએ જઘન્ય પલ્યના અસંખ્યાતમા ભાગ ઓછી ૧ પલ્ય અને ઉત્કૃષ્ટ એક પલ્યોપમ છે.
હરિવર્ષ અને ૨મક વર્ષના અકર્મભૂમિ મનુષ્યની સ્ત્રીઓની સ્થિતિ જન્મ અપેક્ષાએ જઘન્ય પલ્યના અસંખ્યાત ભાગ ઓછી બે પલ્યોપમ અને ઉત્કૃષ્ટ બે પલ્યની છે.
દેવકુરુ અને ઉત્તરકુરુના અકર્મ ભૂમિના મનુષ્ય સ્ત્રીઓની સ્થિતિ જન્મ અપેક્ષાએ
૪૨૦