Page Text
________________
ઉલ્લાધરાધવ : એક અધ્યયન
આમ આખા નાટક દરમ્યાન બધા અંકોમાં યુદ્ધવીર રસનુ` આયાજન યથાચેગ્ય પ્રમાણમાં, નાટયાત્મક ચમત્કૃતિ સર્જે તે રીતે થયું હોવાથી પ્રધાન રસ તરીકે વીરરસમાં યુવીર રસ સ્પષ્ટ તરી આવે છે.
ધ વીર રસ :
७८
નાટકમાં યુદ્ધવીર કરતાં પણ ધ'વીર રસને કદાચ વધારે મહત્ત્વ આપવાનુ કવિને અભિપ્રેત હોય તેમ લાગે છે.
આખા નાટકમાં નાયરામ–તે ધમ'(કવ્ય)ને મુખ્ય. ગણીને કાય કરતા, જીવન જીવતા હેાય તેવા દર્શાવ્યા છે. વા. રા.ને અનુરૂપ રહીને કવિએ ધમની બાબતને વીરરસમાં મુખ્યત્વે ગણી છે. આખા નાટક દરમ્યાન રામ-ધમ' (ક્ત*વ્ય)ની દૃષ્ટિએ પેાતાના સર્વાંગી ઉદ્ય માટે કાય કરતા લાગે છે. સમગ્ર નાટકના પ્રસંગે દરમ્યાન રામ પોતાની ફરજ-ધમ અદા કરતા જોવા મળે છે. પ્રથમ અંકમાં કુમાર અને જમાઈ રામ-લક્ષ્મણ અને પગે પડીને જનક રાજા પાસેથી પોતાની નગરીએ પાછા જવાની અનુમતિ અને આશિષ માગે છે. . ર્ માઁ ભરત વિનાં સૂનાં પહેલાં કૈકેયીના મનાર જન માટે રાજ રામ જતા હેાવાના નિર્દેશ–તેમની માતા પ્રત્યે પોતાની ફરજની સભાનતા સૂચવે છે.
.... ૩માં વનગમન પ્રસંગે રામને માતા-પિતાની આજ્ઞા વિનમ્ર અને સહ ભાવે શિરોમાન્ય કરતા બતાવ્યા છે, તેમાં માતા-પિતાની આજ્ઞા માનવાને ધમ બતાવ્યા છે. (Àો. ૨૦) ભરત અને કૈકેયી પ્રત્યે લક્ષ્મણુ સહેજ ઈર્ષ્યાના ભાવવાળા થાય છે, તો પણ તેને રામ તેમ ન કરવા અને માતા-પિતા અને ભરત પ્રત્યે આદરભાવ રાખવાનો અનુરોધ કરે છે. લક્ષ્મણ અને સીતા રામ પ્રત્યેની પોતપોતાની ફરજને લઈને એમની સાથે સ્વૈચ્છિક રીતે વનવાસમાં જોડાય છે. એમાંય લક્ષ્મણ તો માટાભાઈની સેવા પૂર્ણ રીતે થઈ શકે માટે પોતાની પત્ની ઊર્મિલાને પણ કડકાઈથી પાછી વાળે છે.
અ. ૪તી શરૂઆતમાં ગંધવે સંગીત સભામાં પોતાની ભૂલને લીધે શાપિત થઈ તે દશરથ રાજાના મહેલમાં ક્રીડાશુકત્વ પ્રાપ્ત થયેલું. એમાં કવિએ ભૂલને લીધે, ધર્માંચ્યુત થવાની શિક્ષા દર્શાવી છે. ભરત વનમાં ગયેલા રામને રાજ્ય સ્વીકારવા માટે તથા અયેાધ્યા પાછા આવવા માટે ખૂબ આગ્રહ અને વિનંતી કરે છે ત્યારે સૂર્યવંશના પુરાહિત ભરદ્રાજ ઋષિએ માતા-પિતાની આજ્ઞાપાલનરૂપ
| SR No. | 005744 |
| Book Title | Ullaghraghav Ek Adhyayan |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vibhuti V Bhatt |
| Publisher | Vibhuti V Bhatt |
| Publication Year | 1989 |
| Total Pages | 158 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 11 MB |