________________
જ્ઞાનસાર
પંડિત ભગવાનદાસનો ૮ક પરિચય
પ્રસ્તુત પુસ્તક જેની પ્રથમ આવૃત્તિ ૫. ભગવાનદાસે પ્રસિદ્ધ કરેલી તેની આ બીજી આવૃત્તિ તેમના સ્મરણ અર્થે પ્રસિદ્ધ થાય છે. તે પ્રસંગે પંડિતજીને ટુંક પરિચય આપવા
ગ્ય છે. જેઓ પંડિતજીને નામથી પણ નહિ જાણતા હોય અને જેઓ નામથી જાણવા છતાં તેમને વિશેષરૂપે નહિ જાણતા હોય, તેવા અનેક વાચકોના હાથમાં મહત્વનું પ્રસ્તુત પુસ્તક વહેલા કે મેડા જવાનું. એટલે તેમને પંડિ. તજી વિશે જિજ્ઞાસા થાય એ સહજ છે. એ જિજ્ઞાસાને સંતોષવા તેમજ પંડિતજીને જેઓ જાણે છે, તેમને પણ તેમના વિશે કંઈક વધારે માહિતી આપવાની દૃષ્ટિથી અત્રે પંડિતજીને પરિચય આપવાનું યોગ્ય ધાયું છે.
જેન બૌદ્ધ અને બ્રાહ્મણ એ ત્રણે પરંપરાના ઐતિહાસિક સ્થાન વલભીપુર જે અત્યારે વળા નામે જાણીતું છે, તેમાં પંડિતજીને જન્મ ૧૯૪૫ માં થયેલું. તેમના પિતાશ્રી તો તેમની લગભગ બારેક વર્ષની ઉમર હતી અને તેમણે ગુજરાતી સાત ચેપડીને અભ્યાસ પૂરો કર્યો હતે; તે અરસામાં અવસાન પામ્યા હતા. આર્થિક સ્થિતિ સાધારણ હોવાથી અને ઘરમાં માતા સિવાય અન્ય કોઈ વડીલ ન હોવાથી તેમને નાની જ ઉમરે અભ્યાસ બંધ કરી નેકરી કરવાની ફરજ પડી હતી. થોડા વખત નોકરી કરી તેટલામાં તેમને મેસાણા શ્રીયશોવિજ્યજી જૈન સંસ્કૃત પાઠશાળામાં વિશેષ અભ્યાસ અર્થે જવાને યોગ લાવ્યો. વિક્રમ ૧ આ સાલ જે રીતે યાદ હતી તે પ્રમાણે આપી છે.