________________
૬૮
જ્ઞાનસાર
વડે ઉપચય થવાથી) લેપાય છે, પણ હું લેપાતે નથી. જેમ ચિત્રામણવાળું ( વિવિધ ત્રણ વાળું ) આકાશ અંજનથી લેપાતું નથી-એ પ્રમાણે ધ્યાન કરતા ાત્મા લેપાતેા નથી (૪ થી ખંધાતા નથી.) 'लिप्तताज्ञानसंपात प्रतिघाताय केवलम् । निर्लेपज्ञानमनस्य क्रिया सर्वोपयुज्यते ॥ ४ ॥
નિલે ૫ જ્ઞાનમાં મગ્ન એટલે ‘હું નિલે પ છું' એવી જ્ઞાનધારામાં આરૂઢ થયેલા ચેાગીની ઢ ક્રિયાળા વ્યુત્થાનદશામાં વ્યવહારભાવથી જ્ઞિક્ષપણાના જ્ઞાનના સપાતનું આગમનનુ' નિવારણ કરવા માટે કેવળ ઉપયાગી થાય છે-કામમાં આવે છે. એ એ કારણથી જ ધ્યાનારૂઢને આવશ્યકાદિ ક્રિયા તેવા પ્રકારની શુદ્ધિથી આત્મધ્યાનની ધારાથી પોતા રાખવા માટે જ માલખન કહી છે.
૩
तपः श्रुतादिना मत्तः क्रियावानपि लिप्यते ।
૧ નિપજ્ઞાનમાય= આત્મા નિક્ષેપ છે' એવા નિલેપપણાના જ્ઞાનમાં મગ્ન થયેલાને. સર્વા=બધી. યિા=આવશ્યકાદિ ક્રિયા. વર્બ=કેવળ. સિતાજ્ઞાનસંપતપ્રતિષાતાય આત્મા મથી લિપ્ત છે, એવા લિપ્તપણાના જ્ઞાનના આગમનને શા માટે. મુખ્યતે ઉપયોગી થાય છે.
૨ તપઃશ્રુતાનિા—તપ અને શ્રુતપ્રમુખે કરીને મત્તઃ=