________________
વીર્ષોલ્લાસ જોઇએ. મૈત્રી આદિ ભાવોનું સતત સેવન જોઇએ. દેવ-ગુરૂની ભક્તિમાં ભાવ જોઇએ.
અનાદિ અવિદ્યાજન્ય અવળી-મિથ્યા જે કરણી અને વિચારસરણી દ્વારા આ ગાંઠ બંધાય છે તેને ભેદવા માટે દીર્ઘકાળ સુધી સવળી સક્રિય અને શુભ ભાવના સેવવી જ પડે.
આ રીતે ગ્રંથિ ભેદાતા વેદ્ય-સંવેદ્યપદ પ્રાપ્ત થાય, એટલે સંસાર જેવો છે, તેવો દેખાય, સમજાય. આત્મા જેવો છે, તેવો દેખાય, સમજાય.
વેદ્ય-સંવેદ્યપદને પ્રાપ્ત કરનારો સમ્યગ્દષ્ટિ આત્મા નિયમા-પાપભીરૂ હોય, પરમાર્થ શૂરો હોય.
વાઘ કે નાગ પાછળ પડે એટલે માણસ જીવ બચાવવા માટે મુઠીઓ વાળીને દોડે છે તેમ આત્મ તત્ત્વને સંવેદનારો પુરુષ પાપથી દૂર રહે છે, તેના તરફ મોં કરતો નથી.
પૂર્વકર્મવશાત્ ક્યારેક પાપ થઈ જાય છે તો પણ જાણે કે ધગધગતા લોઢાને ચડી જવાયું હોય એવી વેદના સાથે તરત ત્યાંથી ખસી જાય, પણ પાપને સેવવા જેવું તો ન જ માને.
પાપમય પ્રવૃત્તિથી નિવૃત્તિ એ વેદ્ય-સંવેદ્યપદનું લક્ષણ છે. ધર્મમય નિષ્પાપ જીવનમાં પ્રવૃત્તિ કરવાની પવિત્ર વૃત્તિ, પાપ તરફના તીવ્ર અણગમામાંથી જન્મે છે.
પાપ એ એવું પદ છે કે જ્યાં પગ મૂકતાની સાથે મન મૂરઝાય છે, કાળું પડે છે. અધ્યવસાય કલંકિત થાય છે. ૭૪
. આઠ દૃષ્ટિની સઝાય