________________
અર્થ : જો કે આ દૃષ્ટિમાં સમકિત નહિ હોવાથી સૂક્ષ્મબોધ નથી. સૂક્ષ્મ બોધ તો વેદ્ય-સંવેદ્યરૂપ સમ્યક્ત્વમાં રહેલ છે. તે આ દૃષ્ટિમાં નથી. અહીં તો અવેદ્યપદ મિથ્યાત્વ છે. તેથી સૂક્ષ્મ બોધ નથી.
ભાવાર્થ : સૂક્ષ્મ-બોધ એટલે વસ્તુના સમગ્ર સ્વરૂપનો યથાર્થ બોધ.
સપાટી ઉપરનો એકાંગી બોધ તે પૂલ બોધ.
મિત્રો આદિ ચાર દૃષ્ટિમાં વધતા-ઓછા પ્રમાણમાં પણ મિથ્યાત્વની માત્રા રહેતી હોવાથી સૂક્ષ્મ બોધની શક્યતા રહેતી નથી.
આ ચાર દૃષ્ટિઓમાં સત્સંગ, સતુશ્રવણ, સક્રિયા, સદાચાર વગેરેના સેવનથી ગુણોનો સંગ્રહ થતો રહે છે, પણ તે બધા જ ગુણો ગુણરૂપે પરિણમતા નથી તથા પ્રકારના નિમિત્તતા જોગે મિથ્યાત્વ તે ગુણો ઉપર ચઢી બેસતું હોય છે.
એટલે સમ્યકત્વની વિદ્યમાનતામાં વેદ્ય-સંવેદ્ય પદની પ્રાપ્તિ થાય છે.
વેદ્ય-સંવેદ્ય એટલે જાણવા યોગ્ય જયાં સંવેદાય છે. સમ્યફ પ્રકારે જણાય છે, અનુભવાય છે, તે વેદ્ય-સંવેદ્ય.
આનાથી ઉલટું અવેદ્યસંવેદ પદ હોય છે. તે મિથ્યાઅતાત્ત્વિક હોય છે. - જેમ આકાશમાં પંખી ઉડતું હોય, તેનો પડછાયો પાણીમાં પડે અને તે પડછાયાને પંખી જાણી કોઈ જળચર તેને પકડવાની
ચોથી દીપ્રાદષ્ટિની સઝાય ................................
...................... ૬૯