________________
અર્થ : સ્થિરા આદિ ચાર દૃષ્ટિમાં મુક્તિનું પ્રયાણ ગમન રોકી શકાય નહિ. ઉત્તરોત્તર તે જીવને મુક્તિની સામગ્રી
પ્રાપ્ત થાય.
-
ઇષ્ટનગર તરફ પ્રયાણ કરતા પ્રવાસીને રાત્રિએ શયન કરવાથી – વિશ્રામ લેવાથી જેમ શ્રમ દૂર થાય છે, તેમ સ્થિરા આદિ દષ્ટિવાળા આત્માઓ મુક્તિએ ન પહોંચે ત્યાં સુધી વચ્ચેવચ્ચે દેવભવના અને મનુષ્ય ભવના સુખો તેમને છાજે છે શોભે છે. એટલે કે વચ્ચે-વચ્ચે દેવ અને મનુષ્યના ભવ કરવા પડે, પરંતુ તે જીવ મુક્તિમાં અવશ્ય પહોંચે છે.
ભાવાર્થ : શ્રી સિદ્ધાચલ તીર્થે પહોંચવાના નિર્ધારવાળો યાત્રાળુ રસ્તામાં થાકે છે તો, શ્રી શંખેશ્વરજી આદિ તીર્થોમાં આત્મારામ કરતો-કરતો પણ ત્યાં પહોંચે છે. પણ તેમાં પાયાની શરત એ છે કે એ યાત્રાળુની આંતર દૃષ્ટિમાં શ્રી સિદ્ધાચલ તીર્થ અને તીર્થાધિપતિ શ્રી આદિશ્વર દાદા વસી ગયેલા હોવા જ જોઇએ, તેમજ તેણે શ્રી સિદ્ધાચલ તીર્થે લઇ જનારા માર્ગ પર જ ચાલવું પડે. તો તે અવશ્ય સિદ્ધગિરિએ પહોંચીને દેવાધિદેવને ભેટી શકે છે.
તે જ રીતે સ્થિર આત્મ દૃષ્ટિવાન આત્મા પણ રત્નત્રયીની આરાધનારૂપ મુક્તિમાર્ગમાં પ્રવાસ કરતો-કરતો પોતાને ઇષ્ટ એવા મોક્ષનગરે પહોંચે છે. મોક્ષનગરે પહોંચતાં સુધીમાં તેને દેવ અને મનુષ્યના જે ભવો કરવા પડે છે, તેમાં પણ તે
પ્રથમ મિત્રાદષ્ટિની સજ્ઝાય.
૯