________________
અર્થ : આ દૃષ્ટિવંત આત્માને નિર્મળ બોધનો પ્રકાશ થવાથી નિરંતર ધર્મધ્યાન તથા શુક્લધ્યાન સાચા જ હોય.
જેમ દૂષણરહિત, નિર્મળ જાતિવંત રત્નની જયોતિ નિરંતર વિશેષ પ્રકાશ આપે તેમ ધ્યાનમાં લીન આત્મા કર્મઉપાધિને અભાવે વિશેષપણે આત્મપ્રકાશથી દીપે.
ભાવાર્થઃ પકવ ફલ અને રસ વચ્ચે જેવો અભેદ હોય છે, તેવો અભેદ આ દૃષ્ટિમાં વર્તતા યોગી અને ધ્યાન વચ્ચે હોય છે.
એટલે આ દૃષ્ટિવાળો આત્મા મુખ્યત્વે આપસ્વભાવમાં લીન રહે છે. કારણ કે પરભાવ પેદા કરનારા કર્માણુઓનો અત્યંત અલ્પ જથ્થો તેની આ આત્મરમણતામાં કશી જ ગરબડ પેદા કરી શકતો નથી, પણ સૂર્યના પ્રકાશમાં ઓગળી જતા ઝાકળના બિંદુઓની જેમ તે રહ્યો સહ્યો જથ્થો પણે નાબૂદ થતો જાય છે.
પૂરપાટ દોડતી ટ્રેઈનના માર્ગમાં એક સૂકું પાંદડું કશો ખાસ અવરોધ પેદા કરી શકતું નથી તેમ રહ્યા-સહ્યા આ કર્માણુઓ નિર્મળ આત્મધ્યાનમાં કશો ખાસ અવરોધ પેદા કરી શક્તા નથી.
એટલે આ દૃષ્ટિવાળો નિરંતર ધર્મધ્યાન અને શુક્લધ્યાનમાં રહી શકે છે.
ધર્મધ્યાન પરિપકવ થાય છે ત્યારે શુક્લ ધ્યાન શરૂ થાય છે.
ધર્મધ્યાન એટલે આત્મસ્વભાવરૂપ ધર્મનું ધ્યાન કરવું તે, તેમાં રમણતા કરવી તે.
૧૫૪.
. આઠ દૃષ્ટિની સજઝાય
