________________
ઉતરી જતાં તે જ માણસને લીમડો કડવો લાગે છે. તેમ મિથ્યાત્વનું ઝેર ઉતરી જતાં, જીવને સંસાર કડવો લાગે છે. રાગ-દ્વેષની ચીકણી ગાંઠ ભેદાય છે ત્યારે મિથ્યાત્વનો નાશ થાય છે અને સમ્યક્ત્વ પ્રગટ થાય છે.
આ સમકિતની હાજરીમાં, સૂર્યની હાજરીમાં, અંધકાર નથી ટકી શકતો તેમ મોહાંધકાર નથી ટકી શકતો એટલે આત્માને આત્મસ્વરૂપનો નિર્મળ બોધ થાય છે.
આ બોધ એટલો સ્પષ્ટ હોય છે કે જીવને જગતની જંજાળમાં, મોહના પાશમાં, પરભાવમણતામાં જકડાવા દેતો નથી.
આ બોધ-પ્રકાશને રત્નની પ્રભાની ઉપમા સાર્થક છે. કારણ કે રત્ન સ્વયં પ્રકાશી હોય છે. પ્રકાશિત થવા માટે તેને બીજા બળની અર્થાત્ પરાયા બળની જરૂર નથી પડતી.
એટલે આ દૃષ્ટિમાં વર્તતા ભવ્ય આત્માને સુખ માટે બહાર ફાંફા નથી મારવા પડતા, સુખ બહારની દુનિયામાં હોવાની ભ્રાંતિ સર્વથા દૂર થાય છે અને સુખ આત્મામાં જ છે એવી પ્રતીતિ તેને અસ્થિમજ્જા જેવી દૃઢ બની જાય છે.
વાદળ ખસી જતાં સૂર્યનું હોવાપણું સ્વયમેવ સિદ્ધ થઇ જાય છે, તેમ રાગ-દ્વેષનાં વાદળ ખસી જતાં આત્માની દૃઢ પ્રતીતિ આ ષ્ટિમાં થાય છે. એટલે તત્ત્વનો સૂક્ષ્મ બોધ સુલભ બને છે. એટલે પાંચ ઇન્દ્રિયોના વિષયોનું સેવન કરવાથી સુખ
પાંચમી સ્થિરાર્દષ્ટિની સજ્ઝાય..
૧૦૯