________________
એક સેકન્ડ જેટલો પણ પ્રકાશ એ પ્રકાશ છે, તે જ આપણને અંધકાર કેટલો ભયાનક છે, તેનું ભાન કરાવે છે.
એટલે અજ્ઞાનરૂપી અંધકારમાં અટવાતા જીવને મિત્રા દૃષ્ટિનો મંદ પ્રકાશ પણ ઉપકારક નીવડે છે.
અજ્ઞાન એટલે આત્મવિષયક જ્ઞાનનો અભાવ.
આ અજ્ઞાન જેટલું ભયાનક છે તેના કરતાં વધુ ભયાનક તેને સારું ઠેરવનારું મિથ્યાત્વ છે. આ મિથ્યાત્વ જીવને સંસારાસક્ત રાખે છે, આત્માની પરિણતિથી વંચિત રાખે છે.
પણ આ ચારે દષ્ટિઓનો બોધ બરાબર ગ્રહણ કરનારો આત્મા, આત્માનો પક્ષકાર બનીને સંસારના પક્ષભૂત અભિનિવેશને છોડી દઈને પાંચમી સ્થિરાદષ્ટિને લાયક બને છે.
પુષ્પરાવર્ત મેઘને પામીને ધરા ધન્ય થાય છે, તેમ આ પાંચમી દષ્ટિને પામીને આત્મા ખરેખર કૃતકૃત્યતા અનુભવે છે. આત્માનંદના અમૃતમાં સ્નાન કરીને ઉત્તમ યશનો ભાગી બને છે.
- તાત્પર્ય કે બધા. ખપી જીવો તેનાં વખાણ કરીને સગુણના ભાગી થાય છે. - ભલે ઓછું દેખાતું હોય કે પૂરતું, પણ જો -જો આત્માને, રહેજો આત્મભાવમાં, રમણતા વધારજો આત્માના ગુણોમાં, મૈત્રી આદિ શુભ ભાવોમાં એ એ કથનના સારને સ્વીકારનારો જીવ. મિત્રા આદિ દષ્ટિમાં નિપુણ બનતો-બનતો યથા કાળે પાંચમી સ્થિરાદષ્ટિને લાયક બને છે, તેમાં કોઈ સંશય નથી.
ચોથી દીપ્રાદેષ્ટિની સઝાય ..
૧૦૭