________________
ચોમાસાના દિવસોમાં બાળકો ભીની માટીનું ઘર બનાવીને ઘર-ઘર' રમે છે. તેનાથી વિશેષ આ સંસાર નથી જ.
એટલે આવા સંસારને અસાર માની તેમાં ન લેવાવું તે આત્માર્થીનું લક્ષણ છે.
- જેઓ આ સંસારને આ રીતે જોતા-જાણતાં તેમજ મૂલવતા નથી, પણ બીજી રીતે જુએ છે, જાણે છે તેમજ મૂલવે છે તેઓ બધા દુઃખી થાય છે.
પડછાયાને પકડવાથી પદાર્થ હાથમાં આવતો નથી તેમ પુદ્ગલની રચનારૂપ પદાર્થોમાં આસક્ત થવાથી આત્મ-પદાર્થ હાથમાં આવતો નથી.
સરવાળે ખરી પડવાના સ્વભાવવાળા પુદ્ગલોની રચનાઓમાં આસક્ત થવાય છે તો આત્મા પીડાય છે, દબાય છે. પાપગ્રસ્ત થાય છે. અધિક પરાધીન બને છે.
જેના અસંખ્ય પ્રદેશોમાંથી કોઈ એક પણ પ્રદેશમાં કોઈ કાળે કશી વધઘટ થતી નથી, જેના જે ગુણો છે તે કોઈ કાળે ક્ષીણ થતા નથી. ઉપયોગરૂપ જેનું લક્ષણ, નિગોદમાં પણ અકબંધ રહે છે. જેનામાં લોકાલોક પ્રકાશ + અનંત જ્ઞાન રહે છે. કાળ પણ જેને કાંઈ કરી શકતો નથી એવા શાશ્વત આત્માને જોવા, જાણવા અને માણવામાં જ સાચું જીવન છે, અખંડ આનંદ છે. તે જ શ્રેષ્ઠ ધર્મ છે અને તે જ મુક્તિનો માર્ગ છે.
૯૮
............
...
..... આઠ દૃષ્ટિની સજઝાય